Zeytinlik alanlarında kömür madenciliği için tekrar kanun teklifi verildi
Bir önceki değişiklik Danıştay tarafından iptal edilmişti
Zeytincilik alanlarında kömür madenciliğine imkan sağlama hedefi doğrultusunda yeni bir kanun teklifi verildi.
TBMM Genel Başkanlığına 10 Aralık 2022 tarihinde sunulan Torba Yasa Teklifinin ilk maddesi olarak yer alan teklif bu hedef doğrultusunda Maden Kanununa geçici bir madde eklenmesini içeriyor.[1]
Eklenmesi önerilen bu geçici madde ise Danıştay tarafından geçtiğimiz Nisan ayında iptal edilen yönetmelik değişikliğindeki madde ile önemli oranda benzerlik içerirken, beş alanda ise farklılık taşıyor.[2]
Yeni teklif metnine “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ruhsat sahibi veya rödövansçı olan” ibaresi eklenirken, madencilik faaliyeti yürütülebilecek sahalar kapsamına tapuda zeytinlik olarak görülenler ile birlikte “fiili olarak üzerinde zeytinlik bulunan alanlar” da ekleniyor.
Bir önceki metin gibi yeni metinde de zeytinlik alanlarının maden faaliyetleri ile kesişmesi durumunda sahanın taşınmasına dair ibare yer alırken, bunun yapılamadığı durumlarda sürece yönelik yeni şart ve yükümlülükler getiriliyor.
Yönetmelik değişikliğinde yatırımcılara taşınamayacak sahalar için “yeni zeytin bahçesi tesis etme taahhütünde bulunma zorunluluğu” varken, yeni öneride ise taahhüt ifadesi kaldırılıyor ve doğrudan “tesis etme zorunluluğu” getiriliyor.
Aynı zamanda yatırım izni öncesinde dikim yapılacak alanlarda aralarında biyolog ve ziraat mühendisinin de bulunduğu uzman kişilerden görüş alma zorunluluğu getiriliyor.
Değişiklik ile ruhsat sahiplerine zeytinlik bulunan alanlarda madencilik faaliyeti yürütülen her yıl için, bu sahaların çevre ile uyum çalışmalarını temin etmek üzere ayrıca ruhsat bedeli ödeme zorunluluğu da geliyor.
İptal edilen yönetmelik değişikliğinde yatırımcılara ruhsat alanlarındaki zeytin bahçelerinin taşınmasında, yalnızca eşdeğer büyüklükte zeytin bahçesi oluşturulması yükümlüğü yer alırken, yeni kanun değişikliği teklifinde ilave olarak bu sahadaki zeytin ağacı sayısı ile aynı sayıda zeytin ağacı dikme yükümlülüğü getiriliyor.
Danıştay 8. Dairesi’nin 3573 sayılı Zeytincilik Kanunu’na ve kamu yararına aykırı hükümler içermesi gerekçeleri ile iptal ettiği yönetmelik değişikliği, TBMM Genel Kurulunda Şubat ayında kabul edilmiş ve 1 Mart 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. [3]
Torba Yasa Teklifi içinde yer alan ilgili madde şu şekilde;
MADDE 1- 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 45 – Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ruhsat sahibi veya rödövansçı olan gerçek veya tüzel kişiler tarafından ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlar veya fiili olarak üzerinde zeytinlik bulunan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının izin verilecek maden sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik vermek suretiyle taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yaran dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilir. Zeytin sahasının taşınmasından kaynaklanan tüm masraf ve taleplerden madencilik faaliyeti yürütmesi yönünde lehine karar verilen kişi sorumludur. Zeytin sahasının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda ise, ilgili sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilmesi için iznin öncesinde aralarında biyolog ve ziraat mühendisinin de bulunduğu uzman kişilerden alman görüşler doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek alanda dikim normlarına uygun, faaliyet yürütülecek alan ile eşdeğer büyüklükte izin verilecek maden sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik verilmek suretiyle zeytin bahçesi tesis edilmesi zorunludur. Bu fıkra kapsamında zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlar veya fiili olarak üzerinde zeytinlik bulunan alanlarda madencilik faaliyeti yürütülen her yıl için, bu sahaların çevre ile uyum çalışmalarım temin etmek üzere ruhsat sahibinden işletme ruhsat bedeli kadar ayrıca tahsilat yapılır. Bu sahalar madencilik faaliyetlerinin öncesinde sahada bulunan zeytin ağacı sayısı ile aynı sayıda zeytin ağacı dikilerek çevre ile uyumlu hale getirilir. Zeytin sahasının taşınması ile zeytin bahçesi tesis edilmesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
Bu maddenin uygulanmasında 7 nci maddenin yedinci fıkrasının birinci cümlesi hükmü uygulanmaz.
[1]
[2]
[3]
