Yeni Çağın Ekonomisi Yeşil Ekonomi

Türkiye’de enerji ve verimlilik konusunda çalışan, politika yapan, karar veren kamu yöneticilerine, girişimcilere ve profesyonellere katkı sağlamak amacıyla her yıl düzenli olarak hazırlanan ¨Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Raporu¨ nun 2010 yılı sonuçları kamuoyu ile paylaşıldı.

Türkiye Enerji Verimliliği Derneği tarafından hazırlanan ve bu yılki başlığı ¨Yeşil Ekonomi¨ olan çalışmanın hazırlanma sürecinde  200’den fazla sektör temsilcisi, kamu yöneticisi, akademisyen ve uzman ile derinlemesine mülakat yapıldı, küresel yönelimler incelendi, tarandı ve ortak akıl toplantıları yapılarak veriler toplandı.

Raporun sonuçlarının değerlendirildiği toplantıda konuşan Enerji Verimliliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Erkan Gürkan, önümüzdeki dönemde Türkiye’nin enerji ve iklim odaklı yeni bir kalkınma yaklaşımı geliştirmesinin şart olduğunu söyledi. Enerji arz güvenliği sorunları, artan enerji maliyetleri, kentleşme, iklim değişikliği ve küreselleşmenin sebep olduğu etkiler nedeniyle enerjinin verimli kullanılması gerektiğine dikkat çeken Erkan Gürkan, Türkiye’nin bu konuda kat edecek çok yolu olduğunu ifade etti.

¨YEŞİL EKONOMİ YENİ ÇAĞIN EKONOMİSݨ

Yeniçağın ekonomisini en iyi tarif eden kavramın ‘Yeşil Ekonomi’ olduğunu vurgulayan Erkan Gürkan, “Yeşil ekonomi aynı zamanda uluslararası rekabetin yaşanacağı yeni bir yarışma alanı. Kim toprağı, havayı, suyu, enerjiyi daha iyi kullanırsa veya daha iyi kullanacak aletler geliştirirse, yarışı o kazanacak. İşte Türkiye açısından kritik soru, biz bu yarışmaya katılacak mıyız, katılmayacak mıyız? Türkiye’de yeşil ekonomi bilincinin acilen gelişmesi gerekiyor” diye konuştu.

Enerji Verimliliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Erkan Gürkan, Dernek Başkan Yardımcıları (Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu) URAK Başkanı Ali Y. Koç ve TİM Başkan Vekili Adnan Ulubaş’ın katıldığı toplantıda, dernek üyelerinden Socar&Turcas Enerji Holding CEO’su Kenan Yavuz, Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Kibar, raporun hazırlanmasında proje liderliğini üstlenen Ömer Turhan ve Enerji Verimliliği Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Gökhan Akça da hazır bulundu.

Bir yandan yüksek enerji maliyetleriyle baş etmeye çalışan Türk sanayisinin diğer tarafta rekabetçi gücünü koruyacak bir biçimde Kyoto sonrası karbon emisyon azaltımı faaliyetlerine başlaması gerektiğine dikkat çeken Erkan Gürkan, Türkiye’nin dünyada oluşan yeni gidişata uyum sağlamasının yaşamsal öneme sahip olduğunu söyledi. Erkan Gürkan şöyle devam etti: “Uluslararası Enerji Ajansı’nın ve AB’nin verilerine göre Türkiye verimlilik konusunda üye ülkeler arasında maalesef geride. 1000 USD Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) başına tüketilen enerji miktarı olarak tarif edilen enerji yoğunluğu Türkiye’de 0.27 TEP düzeyinde. Örneğin bu rakam Japonya’da 0.10, Almanya’da 0.16 düzeyinde.”

Türkiye’nin ekonomisini büyütürken verimliliği de artırmak zorunda olduğuna kaydeden Gürkan; yenilenebilir, yerli ve alternatif enerji kaynaklarının ve teknolojilerinin geliştirilmesi için derhal Enerji Araştırmaları ve Uygulamaları Merkezi’nin kurulması gerektiğini belirtti.

“TÜRKİYE ENERJİ VERİMLİLİĞİ SIRALAMASINDA SONUNCU SIRADA”

Uluslararası Enerji Ajansı’nın raporuna göre Türkiye’nin verimlilik uygulamalarının gerçekleştirilme yüzdeleri bakımından sonuncu olduğuna dikkat çeken Erkan Gürkan, Türkiye’deki binaların yüzde 95’inden fazlası yalıtımsız olduğunu söyledi. “Atık ısı kullanımı yüzdesel olarak neredeyse sıfıra yakın. Üstelik attığımız, verimsiz kullandığımız enerji için döviz ödemekteyiz” diyen Gürkan, son 10 yılda Türkiye’nin 154 milyar dolar birincil enerji ithal ettiğine ifade eden Erkan Gürkan, bu rakamın dış ticaret açığının yüzde 41’ini petrol ve doğalgaz ithalatının oluşturduğunu vurguladı. Gürkan, “Enerjiyi boşa harcamamak Türkiye için yaşamsal bir öneme sahip. Verimlilik tüm toplum katmanlarını ilgilendiriyor. Şehirler, sektörler ve şirketler artık yeşil stratejiler geliştirmeli ve uygulamalı” şeklinde konuştu.

RAPORDAN ÖNE ÇIKAN BAŞLIKLAR

Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporunda öne çıkan başlıklar ise şu şekilde:

– Kentleşme ve sanayileşme enerji ihtiyacını artırıyor; Sanayileşen ve kentleşen ülkemizde enerji arz güvenliği en önemli sorunların başında geliyor

– İklim değişikliği ve artan sera gazı emisyonu tüm dünyada yeni bir ekonomik anlayışı tetikledi

– Yeşil ekonomi olarak tarif edilen bu yaklaşım ülkemizde henüz yeterince anlaşılabilmiş değil

– Kyoto sonrasına ülkemizi hazırlamak için bir dizi çalışmanın yapılması gerekli

– Ülkemizin rekabetçi gücünü yükseltmek için yeşil ekonomi ürün ve hizmetlerini bir kaldıraç olarak kullanmalıyız

– Uluslararası Enerji Ajansı’nın hazırladığı bir çalışmaya göre enerji verimliliği ve yeşil ekonomi kapsamında dünya çapında 2010-2030 arası 8,3 Trilyon USD yatırım yapılırsa bu yatırımdan 8.6 trilyon kazanç elde edilecek ve karbon emisyonu azalacak

– Son 10 yılda Türkiye 154 milyar USD birincil enerji ithal etti, Bu dış ticaret açığımızın yüzde 41’ini oluşturdu

– Enerjiyi boşa harcamamak Türkiye için yaşamsal bir öneme sahip, Verimlilik teknik bir mesele değil bir kültür ve anlayış meselesi

–  Enerji verimliliği konusunda toplumsal bilinç oluşturmak şart; Verimlilik tüm toplum katmanlarını ilgilendiriyor; Şehirler, sektörler ve şirketler artık yeşil stratejiler geliştirmeli ve uygulamalı

– 0.27 TEP olan Türkiye’nin enerji yoğunluğunu 0.10 TEP düşürecek bir ulusal verimlilik hedefi benimsenmeli. Ulaşım araçlarında elektrik kullanımı artacak, 2030’da araçların yarısından fazlası alternatif yakıtlarla çalışacak, Verimliliğe sadece enerjiyi kullanırken değil, üretirken, dağıtırken, piyasa ve kamu mekanizmalarını çalıştırırken kısaca her aşamada dikkat edilmeli

– Elektrikli ev aletleri, aydınlatma, yalıtım, ısıtma ve soğutma, elektrikli motorlar, ulaşım ve sanayi üretiminde verimlilik için yapılması gereken çalışmalar var

– İklim değişikliği tehdidi altındaki bölgelerimiz için özel çalışmalar yapılmalı

– Toprak, su ve havanın korunması verimlilik bağlamında ele alınmalı.