Türkiye’nin fotovoltaik panel üretim kapasitesi 6 GW’ın üzerinde
Stantec çalışmasına göre hücre üretim yatırımları hız kazanıyor
Türkiye’de 1999 yılından beri faaliyet gösteren ve TurSEFF, MidSEFF ve TuREEFF gibi Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın Türkiye’deki Sürdürülebilir Enerji Finansman Programları yürütücüsü, çevresel hizmetler firması Stantec Türkiye’deki güneş paneli üretim sektörünün mevcut durumunu ortaya koyan bir çalışma yayınladı.
1 Eylül 2020 tarihli “Türkiye’deki PV Panel Üretimi Pazar Araştırması” başlıklı rapor için Türkiye’deki yerli güneş paneli üreticilerine ulaşılarak anket çalışması yapılmış.
Türkiye’deki 22 üretici firma ile bağlantıya geçildiği ve 16 firmanın dönüş yaparak katkı sunduğu anket çalışmasının sonuçlarına göre bu 16 üreticinin yıllık panel üretim kapasitesi 5.610 MW iken bu firmalar toplamda 3.343 kişiye istihdam sağlamaktalar.
Bu firmalardan HT Solar tamamen yabancı sermayeli, Schmid-Pekintaş ise yabancı ortaklı iken diğer tüm üreticiler %100 Türk sermayesine sahip.
En büyük üretim kapasitesine sahip 3 firma CW Enerji (1.000 MW), Smart Solar (1.000 MW) ve HT Solar (800 MW).
Bu 16 firmadan halihazırda hücre üretim hattı olanlar yalnızca HT Solar (400 MW), Parla Solar (130 MW) ve GTC Solar (100 MW) firmaları iken birçok firma da yatırım planları arasına hücre üretimini almış durumda.
Smart Solar 500 MW kapasiteli hücre üretim hattı yatırımını devreye almayı planladığını açıklayarak bu alanda ilk sırada geliyor.
CW Enerji orta vadede, Elin Enerji YEKA ihalesine bağlı olarak, Gest Enerji de yeni yatırımlara bağlı olarak hücre üretimine başlayabileceğini belirtmiş.
GTC mevcut hattına ilave olarak heterojunction teknolojisine sahip yeni bir hat devreye almayı hedeflediğini iletirken, HT Solar kapasite artırımı, Parla Solar ise kapasite artırımı ile birlikte teknoloji yükseltme yatırımı yapmayı hedefliyor.
Enerji depolama alanında ise Schmid-Pekintaş ve CW Enerji firmalarının yatırım planı var.
Üreticiler ürünlerinde yerli tedarik zincirinden yararlanma oranlarının ise %51,5 ile %74 arasında değiştiği bilgisini paylaştılar.
Ankete verilen cevaplara göre yerli üreticiler üretim kapasitelerinin %26,3’lük bir oranını başta orta doğu ve Avrupa ülkeleri olmak üzere hemen her bölgedeki ülkelere ihraç ediyorlar.
Anket çalışmasında yerli panel üretim sektörünün gelişmesi için neler yapılması gerektiğine de üreticilerin verdikleri cevaplarda öne çıkan noktalar şu şekilde oldu;
-
İç piyasada PV panel üreticilerinin üretim kapasitelerini korumaya yönelik çeşitli politikaların devam ettirilmesi,
-
PV panel ihracatına olan desteğin arttırılması,
-
PV panel teknolojisi, özellikle yerli hücre üretimi ve yerli PV panel temel hammadde üretimi (EVA, Backsheet gibi) ile alakalı olarak Ar-Ge çalışmalarını ve teknolojik altyapıyı arttırmaya yönelik teşvik edici destekler sağlanması,
-
İthal üreticilerle sağlıklı rekabet edilebilmesi için hammadde alımlarında gümrük vergilendirme ile alakalı olarak düzenlemeler ve yapılan satışlarda KDV ile alakalı düzenlemeler gibi sektörel sübvansiyon sağlanması,
-
PV panel hammaddeleri üreten global üreticilerin Türkiye’de üretim tesisi kurmalarına yönelik teşvikler sağlanması,
-
PV panel üretimi ile alakalı olarak kalite kontrol mekanizması kurularak belirli bir PV panel kalite standardının sağlanması,
-
Güneş YEKA yarışmalarında yerli hücreli güneş paneli kullanımı koşulu getirilmesi,
-
Kamu binaları, üniversiteler, hastaneler gibi kurumların yapacağı güneş enerjisi yatırımlarında yerlilik oranı şartının arttırılması,
-
YEKDEM desteğinin şu anki haliyle 1 yıl uzatılması ve yeni YEKDEM 2021- 2026 dönemi için bugünkü fiyat ödüllendirme tablosundan her yıl %15 eksiltici şekilde uygulanması,
-
İlave tarife desteği ve yatırım teşvikte faiz indirimi,
-
Güneş enerjisi yatırım izin süreçlerinin daha da kısaltılması,
-
Finansmana erişim kolaylığı ve uygun, çeşitli finansman imkanları sağlanabilmesi ve proje finansmanında santralin kendisinin teminat olarak kabul edilebilmesi,
-
Öztüketim yatırımları ile alakalı olarak, Organize ve Küçük Sanayi Bölgeleri ve çatı alanlarının yeterli gelmemesi sebebiyle aynı dağıtım alanında tarım dışı araziye öztüketim şartıyla GES kurulum izninin verilmesi gerektiği dile getirilmiş olup yine öztüketimde sınırlama olmaması ve öztüketim amaçlı GES kurulumu yapacak kişilerin şu an olduğu gibi her zaman en azından aktif enerji bedeli üzerinden tüketim 26 fazlası enerjinin satılabilmesi hakkının devam ettirilmesi ve sınırlama getirilmemesi önerileri gelmiştir.
-
Öztüketim amaçlı yapılacak olan yatırımlar için aynı dağıtım alanında olmak şartıyla arazilere de GES yapılabilmesine olanak sağlanması ve yine burada da aylık mahsuplaşmanın ve tüketim fazlası enerjinin aktif enerji bedeli üzerinden satışının devam etmesi yönünde görüşler de vardır.
-
Elektrik üretiminde kapasite oranlarının yükseltilmesine yönelik altyapı çalışmalarının yapılması sayesinde, çatı kurulum kapasitelerinde arazide yaşanan sorunlara benzer kapasite yetersizliği sorunları ortaya çıkmadan çözülebilir.
-
Sulama kooperatiflerinin güneş enerjisi yatırımı yapabilmeleri için desteklenmesi,
-
Kayıtlı sulama amaçlı pompaların dinamo gücünün %10 fazlası ile kurulacak hibeli GES sistemlerinin yılda bir sefer mahsuplaşması ve kamunun GES sisteminde üretilen ihtiyaç fazlası enerjiye ödeme yapmaması,
-
Enerji üretim mevzuatlarında bir stabilite sağlanarak yatırımcıların sektöre daha güvenli bakmasını sağlamak,
Çalışma ile ilgili açıklamada Stantec Türkiye Genel Müdürü Dr. Murat Sarıoğlu‘nun şu değerlendirmesi yer aldı;
“Türkiye’deki güneş enerjisi santrallerinin toplam kurulu gücünün bu yıl 6.000 MW mertebelerine ulaştığı belgelenmiştir. Öz tüketime yönelik yatırımları teşvik için lisanssız çatı üstü güneş enerjisi santralleri için yeni aylık mahsuplaşma mevzuatı, enerji depolama, hibrit santraller için yasal değişiklikler ve mini-YEKA (Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları) ihaleleri sayesinde daha fazla kapasite artışı bekleyebiliriz.”
Bununla birlikte yıllık 500 MW’lık üretim panel ve hücre üretim kapasitesine sahip Kalyon Enerji’nin güneş paneli fabrikası da geçtiğimiz günlerde devreye girmişti.