Türkiye iklim planını sundu

Türkiye iklim değişikliği ile mücadele adına 2030 yılına kadar atacağı adımlar ile ilgili taahhüdünü içeren Kesin Katkılar için Ulusal Niyet Beyanı (INDC) belgesini Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Sekreterliği’ne iletti.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde kurulan ”İklim değişikliği ve Hava yönetimi Koordinasyon Kurulu’’ tarafından 30 Eylül 2015 günü iletilen belgeye göre Türkiye 2030 yılında gerçekleştireceği sera gazı emisyonlarında geçmişe yönelik gerileme öngörmüyor iken bu dönemde emisyonlarının artış hızını yavaşlatmayı hedefliyor.

Belgeye göre çeşitli alanlarda atılacak adımlar Türkiye’nin, olağan senaryoya göre 2030 yılında 1 milyar 175 milyon ton karbondioksit eşdeğerine ulaşması öngörülen sera gazı emisyonlarının yüzde 21 oranında daha düşük olan 929 milyon ton seviyesinde kalmasını sağlayacak.

Türkiye’nin gerçekleştireceği kümülatif sera gazı emisyonları ise 2012-2020 arasındaki dönemde 290 milyon ton, planın uygulama dönemi olan 2021-2030 yılları arasında ise 1 milyar 630 milyon ton olmak üzere toplamda 1 milyar 920 milyon ton daha düşük gerçekleşecek.

Bu gelişmeler Türkiye’nin kişi başı sera gazı emisyon değerinin ise 2030 yılında 13,3 ton yerine 10,5 ton seviyesine gerilemesini sağlayacak.

Türkiye’nin 2030 yılında ulaşacağı bu rakamın OECD ülkelerinin 2012 yılı ortalaması olan kişi başı 12,5 ton değerinin de altında olduğuna vurgu yapılan belgede ayrıca Türkiye’nin sanayi devriminden bu yana küresel ölçekte gerçekleşen kümülatif emisyonlardaki payının yalnızca yüzde 0,7 olduğunun da altı çizildi.

1990-2012 yılları arasında Türkiye’nin GSYİH’sının yüzde 230, nüfusunun ise yüzde 30 oranında arttığı belirtilen belgede enerji talebinin her yıl yüzde 6 ila 7 oranında arttığı Türkiye’de enerji ithalatının cari açık içinde çok önemli bir paya sahip olduğu bilgisi paylaşılırken, Türkiye’nin bu nedenler ile sınırlı enerji kaynaklarını kullanmak zorunda olduğu savunuldu.

Belgeye göre Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadele çerçevesinde yürütmeyi öngördüğü plan ve politikalar şu şekilde;

Enerji

– Güneş enerjisinden elektrik üretiminin 2030 yılına kadar 10 GW kapasiteye ulaşması

– Rüzgar enerjisinden elektrik üretiminin 2030 yılına kadar 16 GW kapasiteye ulaşması

– Mümkün olan tüm hidrolik kapasitenin kullanılması

– 2030 yılına kadar 1 adet nükleer santralin devreye alınması

– Elektrik üretiminde ve şebekesindeki kayıp oranının 2030 yılında yüzde 15 seviyesine düşürülmesi

– Kamu Elektrik Üretim Santrallerinde Rehabilitasyon çalışmaları

– Elektrik Üretiminde Yerinden Üretimin, Kojenerasyon ve Mikrokojenerasyon sistemlerinin yaygınlaştırılması

Sanayi

– Enerji Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planının uygulanması ile enerji yoğunluğunun azaltılması

– Sanayi tesislerinde enerji verimliliği uygulamalarının hayata geçirilmesi ve verimlilik artırıcı projelere mali destek sağlanması

– Uygun sektörlerde atıkların alternatif yakıt olarak kullanılmasının artırılmasına yönelik çalışmalar yapılması

Ulaştırma

– Yük ve yolcu taşımacılığında karayollarının payının azaltılarak, demiryolu ve denizyolunun paylarının artırılması ile modlar arası dengenin sağlanması

– Kombine taşımacılığın geliştirilmesi

– Kentlerde sürdürülebilir ulaşım planlama yaklaşımının uygulanması

– Alternatif yakıt ve temiz araç kullanımının arttırılması

– Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi (2014-2023) ve Eki Eylem Planı’nda (2014-2016) karayolu ulaştırması kaynaklı yakıt tüketimi ve emisyonlarının azaltılması

– Yüksek Hızlı Demiryolu projelerinin gerçekleştirilmesi

– Kent İçi Raylı Sistem Hatlarının artırılması

– Tünel Yapım çalışmaları sonucunda yakıt tasarrufu sağlanması

– Eski model araçların trafikten çekilmesi

– Enerji verimliliği için yeşil liman ve yeşil havalimanı projelerinin uygulanması

– Denizyolu ulaşımında ÖTV’siz yakıt uygulaması

Binalar ve Kentsel Dönüşüm

– Yeni yapılan konut ve hizmet binalarının Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği’ne uygun enerji etkin olarak inşa edilmesi

– Yeni ve mevcut binaların Enerji Kimlik Belgesi oluşturularak enerji tüketimlerinin ve sera gazı emisyonlarının kontrol altında tutulması ve metrekare tüketimlerinin yıllara bağlı olarak azaltılması

– Yeni ve mevcut binalarda uygulanacak olan birincil enerji kaynaklarının tüketimini azaltan tasarım, teknolojik cihazlar, yapı malzemeleri, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının teşvik kanallarının geliştirilmesi (kredi, vergi azaltımı, vb)

– Yeşil Bina, pasif enerji, sıfır enerjili ev tasarımlarının yaygınlaştırılarak enerji ihtiyacının minimuma indirilerek, enerjinin tüketildiği yerde üretilmesinin sağlanması

Tarım

– Tarım arazilerinin toplulaştırılması sonucunda yakıt tasarrufu sağlanması

– Mera ıslah çalışmaları yürütülmesi

– Gübrenin kontrollü kullanımı ve iyi tarım uygulamaları

– Minimum toprak işleme metotlarının desteklenmesi

Atık

– Katı atıkların düzenli depolama alanlarına gönderilmesi

– Atıkların; yeniden kullanımı, geri dönüşümü ve ikincil hammadde elde etme amaçlı diğer işlemler ile geri kazanılması, enerji kaynağı olarak kullanılması veya bertaraf edilmesi

– Atıkların maddesel geri kazanımı, biyokurutma, biyometanizasyon, kompost, ileri termal işlemler veya yakma gibi işlemlere tabi tutularak atıktan enerji kazanımının sağlanması

– Düzenli ve düzensiz depolama alanlarından kaynaklanan depo gazından metan geri kazanımının gerçekleştirilmesi

– Endüstriden kaynaklanan atıkların başka bir sektörde alternatif hammadde veya yakıt olarak kullanılması, bir sektörden çıkan atığın başka bir sektörün hammaddesi olabilmesini sağlayan endüstriyel simbiyoz yaklaşımı

– Besi ve tavuk çiftliklerinden çıkan atıkların değerlendirilmesi için uygun çalışmaların yapılması

– Düzensiz depolama sahalarının rehabilite edilerek atıkların düzenli depolama sahalarında bertarafının sağlanması

Yutak Alanlar

– Yutak alanların artırılması ve arazi bozulumunun önlenmesi

– Orman Rehabilitasyon Eylem Planı ve Ağaçlandırma Seferberliğinin uygulanması