Türkiye Akıllı Şebekelerde ”Sıfır” Noktasında

EurActiv Türkiye

EurActiv Türkiye tarafından GE Energy ve Avrupa Bölgeler Asamblesi ortaklığıyla düzenlenen “Akıllı Şebekeler” çalıştayı, geleceğin elektrik dağıtım ve tüketim sistemi olan akıllı şebekeler konusunda Türkiye’de yaşanan gelişmeleri masaya yatırdı.

TÜRKOTED Başkanı Özkan Ağış’ın moderatörlüğünde gerçekleşen toplantıda Akıllı Şebeke Teknolojisine yönelik kavramlar ve tanımları,  Türkiye’de şebeke modernizasyonuna yönelik perspektifler ve Türkiye enerji politikalarında şebekelerin rolü ve yapılan düzenlemeler hakkında görüşler paylaşıldı.

Türkiye henüz “sıfır” noktasında

GE Energy Türkiye Genel Müdür Mete Maltepe’nin açılışını yaptığı toplantıda, GE Enerji adına Dijital Enerji Ülke Müdürü Mehmet İmeryüz bir sunum gerçekleştirdi. İmeryüz, elektrik ve bilgi teknolojisi altyapısının bir araya gelmesiyle oluşan akıllı şebeke sisteminin 21. Yüzyılın enerji yönetim sisteminin belirleyicisi olacağını kaydetti.
Günümüzde kullanılan şebeke sistemi ile akıllı şebeke sisteminin karşılaştırmasını yapan İmeryüz, bu alanda çalışmalar yaparken kavramların çok iyi tanımlanması gerektiğini ifade etti.

Mehmet İmeryüz, her ülkenin kanun ve düzenleyici kurumlarının, her elektrik şirketinin mevcut konumu, altyapısı, öncelikleri ve yeni teknolojiyi sindirme kapasitesinin farklı olduğunun altını çizerek akıllı şebeke sisteminin kurulumu açısından standart bir takvim öngörülemeyeceğini bildirdi.

Türkiye’nin şu anda neredeyse “sıfır noktasında” olduğunu ifade eden İmeryüz, gerekli altyapı hazırlıkları yapılmadan ilerleme kaydedilemeyeceğini ifade etti. İmeryüz’e göre şu anda Türkiye’de dağıtım merkezleri ile haberleşme altyapısı üzerine çalışmaların devam ettiği bu alana yönelik gelişmeleri 3 farklı evrede değerlendirmek mümkün.

Birinci evreyi  “ilkel aşama” olarak tanımlayan İmeryüz, otomasyon ve varlık yönetiminin ele alınacağı bu aşamanın 1 ila 3 yıl arasında gerçekleşebileceğini kaydetti. 3 ila 6 yıl arasında gerçekleşmesi düşünülen “Bütünleşme Aşaması” ardından İmeryüz, Üçüncü evreyi “Olgunluk Aşaması” olarak tanımladı ve içerisinde talep yönetimi ile enerji saklama konusunun yer aldığını kaydetti. İmeryüz bu aşama içinse 6 ila 10 yıl arası bir zaman dilimini öngördü.

İmeryüz bu alandaki çalışmalarda riskleri azaltmak için veri arayüzleri, veri ağları ve siber güvenlik konularındaki standartlara uyulmasının önemine değindi.

Teknik engeller çözülür, önemli olan zihniyet

İmeryüz’ün ardından söz alan Türkiye’deki ilk özel dağıtım şirketi olan Başkent EDAŞ Dağıtım Operasyonları Direktörü Murat Pınar, konuyu elektrik dağıtım şirketleri perspektifinden aktardı.

Pınar, elektrik dağıtım özelleştirmelerinin duyulduğu ilk andan itibaren talep ve beklentilerin çok yüksek olduğunu kaydetti ancak bu sistemi kurmak için ciddi bir data analizi ve talep tahmini çalışmasının yapılması gerektiğini ifade etti.

Özelleştirmelerin ana nedeninin müşteri talebini gerçekleştirmek olduğunu belirten Pınar, güven içinde bir yapı tesis etmek için yalnızca teknik çalışmaların yapılması ve engellerin ortadan kaldırılmasının yetmeyeceğini, bu konudaki ”zihniyet” ve öngörünün daha önemli olduğunu, gerçekçi bir perspektif benimsenmesi gerektiğini ifade etti.

Bu konudaki çalışmalar yapılırken işgücünün önemini de vurgulayan Pınar, hizmet kalitesini iyi tutmak adına çalışanların eğitiminin de tıpkı altyapı çalışmaları gibi hassasiyetle düzenlenmesi gerektiğini bildirdi.

Toplantının konuşmacıları arasında bulunan Enerji Piyasaları Düzenleme Kurumu Enerji Uzmanı Orhun Selçuk, EPDK’nın konuya yaklaşımına ve akıllı şebekeler sistemini ilgilendiren düzenlemelere değindi.

EPDK’nın bu sektörün yenilikçi yapısının farkında olması nedeniyle akıllı şebeke pazarının gelişimini düzenlemelerle kısıtlamaya ve yönlendirmeye gerek olmadığını ifade eden Selçuk, minimum kriterlerin konulmasıyla, dağıtım şirketlerinin kendi sistemleri için gerekli çalışmaları yapmalarına imkan tanınmasının hedeflendiğini bildirdi.

Akıllı şebekeler konusu, Elektrik Piyasası Sayaçlara Yönelik Yönetmelik, Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği ilke Otomatik Sayaş Okuma Sistemi (OSOS) Yönetmeliği kapsamında değerlendiriliyor. 2011 Nisan ayında Resmi Gazete’de yayımlanan OSOS bu alandaki kriterleri detaylandırıyor.

HAVELSAN adına EurActiv enerji çalıştayına katılan İş Geliştirme Müdür Bülent Soydal ise,  akıllı şebekenin entegrasyonuna ilişkin bilgilendirmede bulundu ve sistemin güvenliğine ilişkin çalışmalar ile alandaki verilerin karmaşıklığına vurgu yaptı.

EurActiv Türkiye’nin GE Enerji ve AER ortaklığıyla gerçekleştirdiği etkinlik, konuşmacıların katılımcıların sorularını yanıtlamasının ardından sona erdi.