‘’Temeldeki problem fiyat ve piyasa modelimizin ne olduğu’’

Temel eksiklik kural setinin olmamasından kaynaklanıyor

17 Şubat 2019

Enerji Ticareti Derneği Kurucu Başkanı ve Başkan Vekili, EPİAŞ Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Karahan SHURA tarafından SHURA tarafından düzenlenen ”Türkiye’nin Enerji Dönüşümünde Kısa Vadeli Yatırımları Hızlandırmak için Uzun Vadeli Çözümler” toplantısındaki panelin konuşmacıları arasında yer aldı.

Karahan paneldeki konuşmasında Türkiye elektrik piyasasındaki sorunlar arasında en önemli, hatta tek başlığın ‘’fiyat’’ olduğuna vurgu yaparken piyasa mekan

Mustafa Karahan’ın konuşmasında öne çıkan değerlendirmeleri şu şekilde oldu;

‘’Piyasa modeli, bizim temeldeki problemimiz bu. Bizim piyasa modelimiz ne? Cevabı yok, karmakarışık bir yer. Devlet bunun içinde mi? EÜAŞ ne kadar içinde veya ne kadar dışında? Oradan liberalleşmeye mi gideceğiz? Kimse bunu bilmiyor, devlet de bilmiyor. Öncelikle bunu halletmemiz lazım…

Fiyat mekanizması ile ilgili yanlış yapıyoruz bir yerde. Problemimiz var. Olayın EPİAŞ ile de ilgisi yok. Burada devletin olması da problem değil, mekanizmayı kurmak önemli. Yani Fransa’da üretimin yüzde 80’i devlet yapıyor veya Norveç’te Statkraft devlet şirketi. Önemli olan devlet şirketi de olsa özel şirket de olsa, piyasanın kuralına göre oynamak diye bir durum olması lazım. Kural setinin olması lazım. Temel eksiklik bence buradan kaynaklanıyor. Bunu çözmeden finansmanı kim çözecek, yeni yatırımlar falan düşünmek gerçekçi değil… ‘’

Özel sektörün yanlış yatırım kararları vermiş olabileceğini fakat bu kararlarda bankalar ve kamunun da payının olduğunu, herkesin yanlış yaptığı bir yerde tek bir tarafa yüklenilmesinin doğru olmadığını söyleyen Karahan, bu sorunu topyekün bir çözüm bulunmasının acil olduğunu kaydetti.

Karahan sözlerini şu şekilde sürdürdü;

‘’Çünkü ileriye dönük olarak bu santrallerin bir kısmına çok ihtiyaç olacak. Büyüme tarafında da en önemli varlığımız verimlilik, biz bunu hemen hemen hiç kullanmıyoruz. Talep tarafı tamamen oyunun dışında. Talebi oyunun hiç içine alamadık. Bunları üst üste koyduğumuz zaman bir dönemde çok önemli büyümeler tahmin etmiyorsak kapasite tarafında açık görmeyeceğiz gibi görünüyor. Dolayısı ile yenilenebilir yatırımları bana biraz daha kozmetik işler gibi görünüyor şu anda, özellikle bu zor finansman durumunda. Tabiki olması gerekiyor, bu kapasiteyi kullanmıyor olmanın bir mantığı yok. Ama finansal olarak mantıklı aldığı sürece.’’