Sıfır Atık Zirvesi Gerçekleştirildi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2017 yılında hayata geçirdiği ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan himayesinde yürütülen “Sıfır Atık Projesi” bir yılı geride bıraktı.

Proje kapsamında 1 Kasım 2018 tarihinde de Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde, bu alanın Türkiye ve dünyadaki mevcut durumu ile etkilerinin ele alındığı, “Sıfır Atık Zirvesi” gerçekleştirildi ve projenin çevre, sosyal ve etik boyutunun yanı sıra döngüsel ekonomiye katkısı tartışıldı. Zirvede ayrıca iyi uygulama örneklerine ilişkin deneyimler paylaşıldı.

Zirvede konuşan Emine Erdoğan şunları kaydetti;

“Sıfır Atık projesi ile atıkların kaynağında ayrıştırılması ve geri dönüşüme girmesiyle, daha yaşanabilir bir çevre, daha güçlü bir ekonomi hedefliyoruz. Ekim 2017’de başlattığımız proje, Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın gayretli çabalarıyla güzel bir aşamaya geldi. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Bakanlık binalarında başlattığımız çalışma, dalga dalga tüm ülkeye yayılıyor. Proje çerçevesinde, bir yıl boyunca, toplumun tüm kesimlerinden çok güzel destekler aldık. Sanayicilerimiz, iş adamlarımız, üniversitelerimiz kendi kurumlarında örnek sistemler kurdular. Her birini çevre duyarlılıkları nedeniyle tebrik ediyorum. Şimdi iş, büyük ölçüde belediyelerimizde. Vatandaşlarımızın, evlerinde ayrıştırdıkları atıkları, belediyelerimizin aynı mantıkla toplayıp dönüştürmesi gerekiyor. Belediyelerin vahşi depolamayı terk edip, depolama veya yakma yerine geri kazanıma odaklanması lazım. Atıkları, enerjiye veya komposta dönüştüren entegre tesisler, tüm şehirlerimizde olmalı. Bizlerin de kullan-at kültürünü bir tarafa bırakarak, değişimi başlatmamız gerekiyor. Bunun da ilk aşaması bireysel tutumlarımız.”

‘’Hedef yönetmelik ile uygulamayı bütün ülkeye yaymak’’

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum da zirvede yaptığı konuşmada şunları söyledi;

“Sıfır Atık Projesi bir tasarruf ve verimlilik projesidir. Çevre konusunda son dönemde yaptığımız çalışmalarla atığı öncelikli bir sorun olmaktan çıkarttık ve atığı hammadde ve yeni ürünlere dönüşecek bir kaynak olarak görmeye başladık. Projenin hayata geçirildiği yaklaşık bir yıllık dönemde; 2,2 milyon ton ambalaj atığı, 58.000 ton atık elektrikli ve elektronik eşya, 38.000 ton bitkisel ve 80.000 ton madeni atık yağ,184.000 ton ömrünü tamamlamış lastik kaynağında ayrı toplanarak geri kazanılmıştır. Hedefimiz, önümüzdeki günlerde yayımlayacağımız Sıfır Atık Yönetmeliği ile bu uygulamayı bütün ülkeye yaymaktır. Bu noktada belediyelerimize önemli görevler düşüyor. Hazırladığımız yönetmeliğe göre belediyelerimiz bundan sonra ikili toplama sistemi ile atıkları ayrı toplamak için hizmet verecekler. Bu uygulamayı hayata geçirmeleri için belediyelere 2019 yılı sonuna kadar süre verdik. 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren de plastik poşetlerimizi ücretli hale getiriyoruz. Böylece yıllık 440 olan kişi başı plastik poşet kullanımı 2019 yılı sonunda 90’a, 2025 yılında ise 40 adete düşürülecektir. Diğer bir çalışmamız ise içecek ambalajlarına depozito uygulaması olacaktır. Böylece evsel atıklar içerisinde önemli bir miktar teşkil eden bu atıkların temiz, kaliteli ve etkin bir şekilde toplanmasını sağlayacağız. Bunları başardığımızda 2023 yılında evsel atık geri kazanım oranımızı en az yüzde 35 seviyesine çıkartacağız. Tüm bu çalışmalarla hedefimiz yıllık; 100.000 kişiye doğrudan istihdam, 20 Milyar ₺ ekonomik kazanç, İstanbul’un bir yıllık su ve elektrik ihtiyacı eşdeğeri tasarruf, 2 Belgrad Ormanı kadar ağacın kurtarılması, cari açığın %8 oranında azaltılması sağlanacaktır” değerlendirmelerinde bulundu.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı, Akdeniz Eylem Planı (UNEP/MAP) İcra Direktörü Gaetano Leone da zirvede “Plastik Atıklar ve Deniz Kirliliği” başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi.

Zirvede gerçekleştirilen ödül töreninde, Sürdürülebilirlik Politikaları ve Sıfır Atık Projesine Destek Ödülü’nü Türk Hava Yolları adına İcra Kurulu Üyesi ve Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı, Sıfır Atık- İyi Gelecek Ödülü’nü Boğaziçi Üniversitesi adına Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmed Özkan, Sıfır Atık Sosyal Sorumluluk Ödülü’nü TEMA Vakfı adına TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, Sıfır Atık Üretim Ödülü’nü SÜTAŞ adına SÜTAŞ Yönetim Kurulu Üyesi Duygu Yılmaz , Sıfır Atık Yenilikçilik Ödülü’nü İSBAK adına İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, Sıfır Atık Medya Ödülü’nü TRT adına TRT Genel Müdürü İbrahim Eren aldı.

Zirvenin panel kısmında ilk olarak Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı Fatma Şahin bir konuşma gerçekleştirdi.

Zirvede ayrıca “Sıfır Atık İyi Uygulama Örnekleri”, “Sıfır Atık Uygulamalarının Sektöre Yansımaları” ve “Sıfır Atık Yönetiminin Sosyal Boyutu” başlıklı paneller gerçekleştirildi.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ülkü Yetiş moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Sıfır Atık İyi Uygulama Örnekleri” paneline İSTAÇ Genel Müdür Vekili Fatih Hoşoğlu İSBAK Genel Müdürü Muhammed Alyürük, Arçelik Sürdürülebilirlik ve Resmi İlişkiler Direktörü Fatih Özkadı, Sütaş A.Ş. Enerji ve Çevre AR-GE Grup Müdürü Mustafa Gül konuşmacı olarak katıldı.

İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Sıfır Atık Uygulamalarının Sektöre Yansımaları” paneline Benli Geri Dönüşüm Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Benli, Hexagon Entegre Katı Atık Yönetimi Teknik Direktörü Mehmet Ali Nalçacıoğlu, PAGEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı) PAGÇEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi) Başkanı Yavuz Eroğlu, Bölgesel Çevre Merkezi (REC) Türkiye Direktörü Rifat Ünal Sayman konuşmacı olarak katıldı.

Uludağ Üniversitesi’nden Prof. Dr. Güray Salihoğlu moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Sıfır Atık Yönetiminin Sosyal Boyutu” paneline Ticaret Bakanlığı Daire Başkanı Dr. Yakup GÜZEL, Gıda Kurtarma Derneği Kurucu Üyesi-Fazla Gıda A.Ş CEO’su Olcay Silahlı, FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Dr. Ayşegül Selışık konuşmacı olarak katıldı.

Zirve kamu, yerel yönetimler, özel sektör, yabancı misyon, sivil toplum kuruluşları ve medya temsilcilerinin geniş kapsamlı katılımıyla gerçekleştirildi.

2023’te yıllık 33 milyon atık çıkacak

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  yapılan projeksiyonlarda, Türkiye genelinde, 2023 yılında oluşan atığın 33 milyon tona çıkması beklenmektedir. Oluşan bu atıkların herhangi bir işleme tabi tutulmadan doğrudan depolama sahalarında bertaraf edilmesi, her yıl yüzlerce futbol sahası büyüklüğünde depolama alanına ihtiyaç duyulması anlamına gelmektedir.

Sıfır Atık uygulamasıyla atıkların kaynağında ayrı toplanarak geri dönüşümünün sağlanması ile hammadde ve enerji israfının önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda geri kazanılabilir atıkların yoğun olarak oluştuğu kamu kurumları, terminaller, eğitim kurumları, alışveriş merkezleri, hastaneler, otel ve restoranlar ile büyük iş yerleri başta olmak üzere 2023’e kadar bütün Türkiye’de Sıfır Atık Projesi’nin hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.