SHURA YEKA modeline yönelik analiz raporu yayınladı
Raporda 29 ülkedeki benzer mekanizmalar ışığında değerlendirmeler yer alıyor
SHURA Enerji Dönüşüm Merkezi tarafından Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) modeline dair bir analiz raporu yayınlandı.
Çalışma ’’Türkiye’de kullanılan elektriğin %50’den fazlası yenilenebilir kaynaklardan sağlanabilir: Enerji dönüșümünü destekleyen düzenleyici çerçevenin güçlendirilmesi için YEKA ihalelerini daha etkin kılan fırsatlar’’ başlığını taşıyor
Çalışmada YEKA modelinin Türkiye’de YEKDEM ve ön lisans ihale modelinden sonra yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelik en yeni politika mekanizması olduğu ve bu yatırımların daha maliyet bazlı gerçekleştirilmesi yönünde birçok ülkede giderek artan bir şekilde uygulanmakta olan piyasaya dayalı maliyet bazlı “ihale” mekanizmasına benzemekte olduğuna dikkat çekiliyor.
Avrupa Komisyonu için geliştirilen AURES metodolojisi kullanılarak 29 ülkedeki benzer mekanizmaların incelendiği çalışmada YEKA ihale modelinde, yerel ekipman üretim kapasitesini geliştirme ve teknoloji transferinin ön plana çıkarken, aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarından düşük maliyetli ve rekabetçi bir şekilde elektrik üretilen bir iç pazar oluşturulması hedeflenmekte olduğu tespitler paylaşılıyor.
Analizde incelenen farklı mekanizmaların ışığında uluslararası düzeydeki en iyi uygulamalara yönelik tespitler, Türkiye’deki uygulamaya yönelik değerlendirmeler ve iyileştirme önerileri paylaşılıyor.
Çalışma kapsamında bir anket aracılığı ile sektör paydaşların görüş ve önerileri ihaleler Düzenlilik ve dönemsellik, Sorumlu otoriteler, Satın alım garantisi ve ihale nesnesi, Teknoloji, Bölge, Proje boyutu, İhale usulü, Tavan fiyatı, Gereklilikler, Garantiler, Yerli katkı oranı, Kazanan tekliflerin seçim kriterleri, Nihai fiyatın belirlenmesi, Cezalar, Politika Mekanizmaları, Bilgi ve şeffaflık, Finansman imkânları ve Süreçler olarak 18 tasarım unsuru kapsamında toplanmış.
Bu değerlendirme sonucunda Türkiye elektrik tüketiminin yarısından fazlasının verimli bir şekilde yenilenebilir enerji kaynaklarından temin etmek için, YEKA ihalelerinin güçlendirilmesinde göz önünde bulundurulması tavsiye edilen öncelik alanları şu şekilde listeleniyor;
- Tahsis edilecek alanlar ve kapasite büyüklüğü belirlenirken teknik ve bölgesel faktörlerin de göz önünde bulundurulması,
- Düzenlilik veya dönemsellik ile yatırımcı için güven ortamının yaratılması,
- Planlanan kurulu gücün büyüklüğünün farklılaştırılması
- Sürdürülebilir finansmana erişimin artırılması,
- Projelerin tesliminin zamanında yapılması,
- Teknolojik dinamizmin desteklenmesi,
- YEKA ihale modelinin diğer politika mekanizmalarıyla desteklenmesi,
- Tecrübelerin diğer yenilenebilir enerji teknolojileri üzerinde uygulanması,
- YEKA ihalesinin yenilenebilir enerji iç piyasası üzerindeki etkilerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi,
