Sayıştay: “TEDAŞ yasal boşluk yüzünden lisanssız davalarını kaybediyor”

Sayıştay Raporuna göre TEDAŞ 2021’de çok sayıda proje onay bedeli iade davasını kaybetti

6 Ekim 2022

Sayıştay’ın 2021 Yılı Denetim Raporunda Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin lisanssız elektrik üretim yatırımcıları tarafından açılan çok sayıda davayı kaybettiği bulgusu yer aldı.[1]

Raporun Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile ilgili bölümünde yer alan bulguda TEDAŞ’ın lisanssız elektrik üretim yatırımcılarının proje onay bedeli iade talebi ile açtığı bu davaları yasal boşluk nedeni ile kaybetmekte olduğu belirtildi.

Rapora göre 2021 yılında proje onay bedeli iadesi talebi ile kuruma 130 lisanssız elektrik üretim tesisi için dava açıldı. TEDAŞ açılan bu davaların usul hataları sebebiyle reddedilenler dışında kalan 47’sini kaybederek, lisanssız yatırımcılarına 1.855.523 TL tutarında proje onay bedelini iade etmek zorunda kaldı.

Bu davaların ana gerekçelerini ise vergi, harç ve benzeri mali yükümlerin kanunla konulabileceğine ilişkin anayasal ilke ve lisanssız tesisler için proje onay bedeli alınmasına dair ilgili kanun metinlerinde herhangi bir hüküm olmaması oluşturdu.

Sayıştay: “TEDAŞ’ın bedel alması doğru”

Raporda Enerji Bakanlığının yenilenebilir enerji kaynaklı lisanssız elektrik üretim tesislerinin proje onayları için TEDAŞ’ı yetkilendirdiğine dikkat çekilirken, kurumun da yayımladığı Usul ve Esaslar kapsamında proje onay hizmeti karşılığında bedel almakta olduğu belirtildi.

Sayıştay raporunda TEDAŞ’ın lisanssız projeler için sağladığı hizmetlerin, kamu hizmeti niteliğinde olmayıp, hizmetten yararlanan kişilerin özel yararına yönelik olduğu, bu nedenle de bedel alınmasının doğal olduğu savunulurken, mahkemelerin ise ücret iadesi kararını bu bu yönde yasal bir düzenleme olmadığı için verdiği tespiti paylaşıldı.

Enerji Bakanlığı: “Mevzuat çalışması devam ediyor”

Rapordaki bilgilere göre TEDAŞ bu yasal boşluğun giderilmesi için 15.08.2018 ve 17.11.2020 tarihli yazıları ile Bakanlığa ilgili yönetmelikte düzenleme yapılmasına yönelik talebini iletti.

Enerji Bakanlığı’nın konuya ilişkin olarak Sayıştay’a gönderdiği cevabında ise TEDAŞ gibi Kamu İktisadi Teşebbüslerinin ilgili Kanun Hükmünde Kararname kapsamında özerk bir tarzda ve ekonominin kurallarına uygun olarak yönetilen kurum/kuruluşlar olduğu ve sunacakları mal ile hizmet fiyatlarını tespitte serbest oldukları savunuldu.

Bakanlık cevabında TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından konuya yönelik olarak 2022 yılı kanun teklifi hazırlık çalışmaları kapsamında taslak bir çalışmanın gönderilmiş olduğu bilgisi paylaşılırken, mevzuat hazırlık sürecinin devam etmekte olduğu belirtildi.


[1] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı – 2021 Yılı Sayıştay Denetim Raporu