Sayıştay: “Sıfır Atık’ta kontrol mekanizması çalışmıyor”

İl Müdürlüklerinin personel yetersizliği denetim mekanizmasını engelliyor

7 Ekim 2022

Sayıştay’ın 2021 yılı Denetim Raporunda 2020 yılında yürürlüğe giren Sıfır Atık sisteminde kontrol ve denetleme mekanizmalarının çalışmadığı bulgusu yer aldı.[1]

Raporun Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği bölümünde 12 Temmuz 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliği ile Bakanlık İl Müdürlüklerine denetim görevi verildiğin altı çizilirken, müdürlüklerin personel yetersizliği nedeni ile bu görevi yerine getiremediği tespiti yapıldı.

Rapora göre sıfır atık bilgi sistemi aracılığıyla sisteme kayıt için başvuruların toplanmasına karşın, başvurulardaki beyan edilen bilgilerin kriterlere uygunluğunun denetimi yapılamıyor.

Bununla birlikte sıfır atık bilgi sisteminin yeterli veri sunmaması yüzünden de uygulamaların takibi yapılamıyor ve yönetmeliği ihlal eden tesislere idari para cezası uygulanamıyor.

Yükümlülükler 2020 Ocak ayında başlamıştı

Yönetmelik kapsamında 1 Haziran 2020 ila 31 Aralık 2022 tarihleri arasında birçok kurum ve kuruluş için yönetmeliğin yayım tarihinden 6 ay sonra başlayacak şekilde Sıfır Atık sistemine girme zorunluluğu getirilmişti.

31 Aralık 2021 itibarıyla Sıfır Atık sistemi kurmuş olma zorunluluğu getirilen tesisler şunlar; tüm kamu kurumları, büyükşehir ilçe belediyeleri, il merkez ilçe belediyeleri, organize sanayi bölgeleri, havalimanları, limanlar, tren ve otobüs terminalleri, iş merkezleri, ticari plazalar, kullanım alanı 1.000 metrekare üzeri olan alışveriş merkezleri, 50’en fazla öğrencisi bulunan eğitim kurumları, 50’den fazla odası olan konaklama merkezleri, 50’den fazla yatağı olan sağlık tesisleri, akaryakıt istasyonları, siteler, zincir marketler.

31 Aralık 2022 tarihine kadar da il merkez ilçe belediyeleri dışındaki tüm belediyelerin, kullanım alanı 1.000 metrekare altındaki alışveriş merkezlerinin, 50’den az öğrencisi bulunan eğitim kurumları ve yurtların, 50’den az oda konaklama kapasiteli işletmelerin ve 50’den az yatak kapasiteli sağlık kuruluşların sisteme giriş yapması zorunlu.

Yönetmelikte belirtilen bu tesislerin sisteme geçiş yapmaması ve gerekli şartları karşılamamaları halinde para cezası uygulanacağı hükmü yer alıyor.


[1] Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı – 2021 Yılı Sayıştay Denetim Raporu

[2] Sıfır Atık Yönetmeliği yayımlandı