Paris’te nihai metin üzerinde mutabakat sağlandı

Fransa’nın başkenti Paris’te 30 Kasım’dan beri devam eden tarihi iklim zirvesi görüşmelerinde nihai taslak metin üzerinde anlaşma sağlandı.

Anlaşmaya varıldığı Birleşmiş Milletler Başkanı Ban ki-Mun ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın da hazır bulunduğu toplantıda Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius tarafından yapıldı.

Dünyanın 196 ülkesinden temsilciler tarafından üzerinde anlaşma sağlanan metinde küresel sıcaklık artışlarındaki sınırın, sanayileşme dönemi öncesine göre, 2 derece ile sınırlandırılması hedefi getirildi. Bununla birlikte artışın 1,5 derece ile sınırlanması için ise ‘’çaba gösterileceği’’ ifadesi metinde yer buldu.

Özellikle ekonomik olarak az gelişmiş ve coğrafi olarak iklim değişikliğinin etkilerine en fazla ve hızlı şekilde maruz kalacak olan ülkeler konferansın ilk gününden beri sınırlama hedefinin metinde 1,5 derece olarak belirtilmesi için çaba gösteriyorlardı.

İklim değişikliğinin olası etkilerine dair yapılan çalışmalara göre 2 derecelik bir sınır artışı bile yalnızca deniz suyu seviyelerindeki yükselme ile 280 milyon kişinin hayatını doğrudan etkileyecek ve 150 milyondan fazla kişinin iklim mültecisi haline gelmesine neden olabilecek.

Uzmanlara göre Paris zirvesinden önce dünya ülkeleri tarafından Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sekreterliği’ne sunulan Ulusal Katkılara Dayalı Niyet Beyanı  (INDC) belgelerine göre ülkelerin kendileri için belirledikleri hedeflerin tamamına ulaşılması bile sıcaklık artışının 3 dereceye kadar ulaşmasına neden olabilecekti.

Özellikle Türkiye gibi gelişen ekonomiye sahip ülkeler ve az gelişmiş ülkeler tarafından savunulan, atmosferdeki karbondioksit oranlarında yüksek payları olan gelişmiş ülkelerin bu mücadele için bir fon oluşturması gerektiği de metinde yer buldu.

Bu gereklilik metinde bağlayıcı ve kesin ifadeler ile yer almasa da gelişmiş ülkelerin, bu ülkelerin iklim değişikliği ile mücadelede ihtiyaç duydukları yatırımları yapmaları ve teknolojileri sağlamaları için yıllık 100 milyar dolarlık fon oluşturacağı belirtildi.

Anlaşmanın resmiyet kazanması için, müzakereciler tarafından üzerinde anlaşılan metnin dünya ülkelerinin çevre bakanları tarafından imzalanması gerekiyor.

Paris Anlaşması 2020 yılında yürürlüğe girecek. 22. İklim Değişikliği Konferansı ise gelecek yıl Fas’ın başkenti Marakeş’te gerçekleşecek.

Dünya ülkeleri ise her beş yılda bir iklim değişikliği ile mücadele alanlarında kat ettikleri gelişmeleri ve durumlarını 5 yılda bir Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sekreterliğine bildirecekler.

Türkiye Cumhuriyeti adına konu hakkında ilk açıklamayı Türkiye’nin görüşmelerdeki baş müzakerecisi Mehmet Emin Birpınar Twitter hesabından yaptı.

Birpınar ilk olarak Paris İklim Anlaşması’nın bütün dünyaya hayırlı olması dileğini paylaştı. Paylaşımlarında müzakerelerde Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma prensiplerinden taviz verilmediğini, gelecek nesillerin haklarının da korunduğunu kaydeden Başmüzakereci Birpınar iklim değişikliği ile mücadelede en önemli kısmın bütün dünyanın beraberce çalışması ve bu çıkan anlaşmayı uygulaması olduğunu ifade etti.