”Oldu olacak ÇED’i toptan kaldıralım!”

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği’nden muaf olan proje ve faaliyet alanlarının sürekli artmakta oluşu çevre örgütleri tarafından tepki çekmeye devam ediyor.

Dünya Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) Türkiye birimi tarafından yapılan yazılı açıklamada Avrupa Birliği’nde 1985 yılında çıkan bu uygulamanın bu tarihten beri yalnızca 3 kez değişirken, Türkiye’de ise pek çok kez değişikliğe uğradığına dikkat çekildi.

Bu değişikliklerin tek ortak yanının ise uygulamadan muaf tutulan proje ve faaliyetler listesinin uzaması olduğuna dikkat çekilen açıklamada, son değişiklikler ile birlikte Türkiye’de ÇED sürecinden muaf tutulmayan proje yada faaliyeti neredeyse kalmadığını savunuldu.

İlk defa 1993 yılında yılında yayımlanan ÇED Yönetmeliği bu tarihten itibaren 7 defa ana değişiklik olmak üzere, 17 defa değiştirildi.

Açıklamada WWF-Türkiye Genel Müdürü Tolga Baştak’ın şu değerlendirmesi yer aldı;

“ÇED süreci, ekonomik yatırımları ve bunların olası etkilerini doğal ve sosyal çevre uyumlu hale getirmeyi ve yatırımların çevresel/sosyal kalitesini yükseltmeyi amaçlar. Oysa bu tür değişikliklerle yapılan tam tersine, çevrenin, ne yazık ki, yatırımlar karşısında bir engel olarak kabul edilmesi ve bu engellerin bir bir temizlenmesinden başka bir şey değildir. Aralarında 3. Köprü, 3. Havaalanı ve otoyolları gibi devasa projelerin de bulunduğu bu uzun liste de ÇED uygulaması dışında kalacaksa hangi faaliyetler için ÇED uygulanacaktır?”

WWF-Türkiye açıklamasında ÇED’den muaf tutulan alanlar şu şekilde sıralanıyor;

Kentsel dönüşüm alanları

50 bin metrekarenin altındaki alışveriş merkezleri

100 odanın altındaki turizm tesisleri ve oteller

500 konutun altındaki toplu konut projeleri

Yıllık üretimi 30 bin tonun altındaki balık çiftlikleri

Golf tesisleri

Toplam ısıl gücü 300 megavattan az olan termik güç santralleri ile diğer yakma sistemleri

Pist uzunluğu 2 bin 100 metrenin altındaki havaalanları

Kapasitesi günlük 1 tonun altındaki tıbbi atık yakma tesisleri

Yıllık 10 milyon metreküpün altında yeraltı suyu çıkarma tesisleri

Akarsu havzalarında yılda 100 milyon metreküpün altındaki su aktarma projeleri

10 milyon metreküpün altındaki baraj ve göletler

10 megavat ve altı güce sahip hidroelektrik santralları

Yıllık 1000 tonun altında üretim yapılan kültür balıkçılığı tesisleri

100 kilometre altı demiryolu projeleri

Yeraltından geçen demiryolları, metrolar

Beyaz eşya boyama projeleri

3 milyon metreküp altındaki dip taraması ve denizden, göllerden ve nehirlerin dibinden malzeme çıkarılması

300 bin tonun altında seramik üreten tesisler

10 bin metrekarenin altındaki deniz doldurma projeleri

Tuz çıkarılması

Orman ürünleri ve selüloz tesisleri

Sanayi ve enerji tesislerinin sökümü