“Mini YEKA’daki fiyatlar enerji piyasası için dönüm noktası olacak”
GENSED Başkanı Demirdağ, yarışmaların devamında daha düşük fiyatlar da görülebileceğini söyledi
Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) tarafından YEKA GES-3 yarışmalarının ilk bölümü hakkında bir basın açıklaması yayınlandı.
Açıklamada değerlendirmesi yer alan GENSED Başkanı Halil Demirdağ, “Mini YEKA” olarak da adlandırılan yarışmalara yatırımcıların “Mega düzeyde” ilgi gösterirken yarışmalarda “Mini fiyatlar” gerçekleştiğini ifade etti.
Açıklamasında yarışmalarda oluşan rekor düzeydeki düşük fiyatların Türkiye enerji piyasası için bir dönüm noktası olduğuna vurgu yapan Halil Demirdağ, kapasite hakkı kazanan projelerin bir an önce devreye girmesini temenni ettiklerini ifade eti ve şu değerlendirmeleri paylaştı;
“Öncelikle YEKA GES-3 Yarışmaları’nın bir adı da Mini YEKA oldu. Fakat görüyoruz ki her ne kadar adı mini olsa da, projelere duyulan ilgi mega oldu. Katılan şirketler içerisinde büyük holdingler, elektrik dağıtım şirketleri, büyük sanayiciler de var. Bu hem projelerin hayata geçeceğini ve hem de fiyatın gerçekçi olduğunun en önemli ispatıdır. Bu projelerin yatırıma döneceğine ilişkin büyük bir ilk aşama geçildi diyebiliriz. Yatırımcı çeşitliliği, zamanla farklı finansman usul ve yöntemlerinin kullanılması marifetiyle ilginç bir hikayeye tanık olacağız.
Yıllardır süre gelen fiyat düşüşleri ile her yarışmada rakamların, ilk başta yarattığı tedirginliğe rağmen sonradan kârlı çıkması yatırımcıları her yarışmada teşvik ediyor. Bu yarışmada öne çıkacak olan verimlilik dolayısı ile bunu sağlayacak yeni teknolojiler ile santral kurulum ve işletmesinde sürdürülebilirlik çok daha önemli olacak.”
“Yarışmaların devamında daha düşük fiyatlar görebiliriz”
Yarışmalarda oluşan fiyatların üyelerini ağırlıklı olarak güneş enerjisi sanayisi ürünleri üreten ile güneş enerjisi santrallerine mühendislik ve kurulum hizmetleri veren teknik firmalardan oluşan GENSED olarak öngördükleri ve bekledikleri düzeyde olduğunu belirten Halil Demirdağ, bu fiyatların aynı zamanda enerji yatırımcılarının Türkiye’ye ve güneş enerjisi sektörüne ne kadar güvendiğini gösterdiğinin de altını çizdi.
Demirdağ kamu, sivil toplum kuruluşları ve özel sektörün aynı yöne bakarak Türkiye’nin yarınları için emin adımlar attıklarını da sözlerine ekledi.
Açıklamasında lisanslı güneş enerjisi yatırımları için Türkiye’de 2014-2015 döneminde yapılan ilk yarışma sürecini hatırlatan GENSED Başkanı Demirdağ, YEKA GES-3 kapsamında 55 bölge için devam edecek yarışmalarda daha düşük fiyatların da görülebileceğini, tek temennilerinin ise elde edilen bu kapasitelerin hiç zaman kaybetmeden yatırıma çevrilerek devreye alınması olduğunu belirterek sözlerini şu şekilde sürdürdü;
Şu an verilen en düşük fiyat, Türkiye enerji piyasası için dönüm noktası niteliğindedir. Türkiye yenilenebilir enerji sektöründe yapılan her yarışmada bir sonraki gün daha rekabetçi fiyatlar oluştu. Buna en güzel örnek 2014-2015 döneminde yapılan güneş enerjisi lisans yarışmalarıdır, 60 bin TL/MW ile başlayan TEİAŞ katkı paylarının yarışmada 3 milyon TL/MW’a kadar çıkan fiyatlarla sonuçlandı.
Türkiye’deki yenilenebilir enerji yatırımcılarının bu davranışını baz alırsak, yarışmada daha düşük fiyatların da oluşabileceği düşünülmektedir. Tek temennimiz, kazanan yarışmacıların hiç zaman kaybetmeden bu kapasiteleri yatırıma çevirmesidir ki kısıtlı yeşil ve yenilenebilir bağlantı kapasiteleri uzun yıllar bloke olmasın.
“Projelerin makul kazançlarla gerçekleşeceğini düşünüyoruz”
Halil Demirdağ yarışmalarda oluşan rekor düzeydeki fiyatların projelerin hayata geçmesini engellemeyeceğini, bunun hem sektördeki küresel eğilimler ile paralel bir durum olduğunu hem de bu gibi yatırımların hayata geçmesini etkileyen tek faktörün alım fiyatı olmadığına dikkat çekerek ve şunları ifade etti;
“Yatırımların hayata geçmesinde sağlanacak alım garantileri dışında bir projenin yatırımı için yatırımcıların koyabileceği öz kaynak miktarı, proje için sağlayabilecekleri finansmanın maliyeti, güneş enerjisinin o firmanın diğer enerji kaynakları ile birlikte toplam elektrik üretim portföyü içindeki payı, yatırımcı için o projenin tatmin edici geri dönüş süresinin ne olduğu gibi faktörler değişkenlik gösterebilir.
Bu faktörler her yatırımcı için de her proje için de farklı olabilir. Ama sonuç olarak bu kadar rekabetçi bir yarışmaya katılan hiçbir firma zarar etmek için teklif atmayacaktır. İhalelerde oluşan fiyatlar ne kadar düşük görülse de İspanya’da daha Ocak ayı sonunda yapılan yarışmalarda 1,5 Avro-sent/kWh rakamlar çıkmıştır. Çok olağanüstü bir finansal kriz yaşanmadığı sürece, en riskli projelerde bile piyasanın bu yatırımları anlaması biraz uzun sürse de, projelerin makul kazançlarla gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Yarışmada daha düşük fiyatlarla uzun vadede yaparım düşüncesi olmadan devam edilmesi en büyük dileğimiz.”
“Çalışmayan her 1.000 MW GES Türkiye için yılda 110 milyon dolar zarar demektir”
Güneş enerjisinde yatırım maliyetlerinin özellikle pandeminin sona ermesi ile eski seyrinde bir süre daha düşüşe devam etmesi beklendiğini, yarışmalarda kapasite hakkı kazanan projelerin de uygun finansman koşullarıyla buluştuğu anda gerçekleşeceğini kaydeden Halil Demirdağ bununla birlikte bu projelerin en hızlı şekilde devreye alınmasının Türkiye ekonomisi için önemine vurgu yaptı.
GENSED Başkanı Demirdağ sözlerini şu şekilde tamamladı;
Tek üzüntümüz bazı yatırımcıların çok düşük yatırım maliyeti bekleyerek ülkemizin temiz ve ucuz enerji piyasasına daha geç ulaşmasına sebep olmaları. Unutmayalım, her çalışmayan 1.000 MW GES her yıl yurt dışına giden 110 milyon ABD Doları demektir.
Bu projeler ile ilgili koşulların belli olması, projelerin yapılabilirliğinin görülmesi ile yatırımcıların güneş enerjine yöneliminde ciddi artış yaşanacağına inanıyoruz. Artık güneş enerjisinden enerji üretim maliyetinin, konvansiyonel sistemlerin enerji üretim maliyetlerinden daha da altına düştüğü yadsınamaz bir gerçektir, bunun sonucu olarak insanlığın yenilenebilir enerjiyi daha da fazla tercih ettiği bir dönemdeyiz. Güneş enerjisi teknolojisinin, son yılların en büyük teknolojik devrimlerinden biri olduğu aşikardır.
Bu sebeple ülkemizde de güneşin gelişmesi için, ertelenen YEKA GES-2 yarışmasının
Güneşten elektrik üretebildiğimiz bu fiyatlar, Türkiye’nin dünyada en ucuz enerji üreten ülkelerinden birisi olmasına vesile olacak ve sanayicisine ucuz enerji imkanı verecektir.
