Kamu binaları için enerji verimliliği rehberi yayınlandı

Enerji Bakanlığı kamu binaları için belirlenen 2023 yılına kadar %15 oranında enerji verimliliği hedefine yönelik ”Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi” yayınlandı.

Bakanlık internet sitesinde yayınlanan rehber 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu’na göre yıllık toplam enerji tüketimi 250 TEP ve üzeri veya toplam inşaat alanı 10.000 m 2 ve üzeri olan, enerji yöneticisi görevlendirmekle yükümlü kamu binalarında yürütülecek iş ve işlemleri tanımlıyor.

Resmi Gazete’nin 15 Eylül 2019 tarihli sayısında yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile enerji yöneticisi görevlendirmekle yükümlü olan kamu binaları için 2023 yılı sonuna kadar asgari %15 oranında enerji tasarrufu sağlama hedefi getirilmişti.

Referans son üç yılın ortalaması olacak

Rehbere göre 2023 yılına kadar hedeflenen %15’lik tasarruf hedefi için 2016,217 ve 2018 yıllarına ait ton eşdeğer petrol (TEP) cinsinden enerji tüketimlerinin aritmetik ortalaması referans alınacak ve en geç 2020 yılı Mart ayı sonuna kadar Bakanlığa sunulacak.

Uygulanacak enerji verimliliği önlemlerinin ekonomik olarak uygulanabilir olması, aksi belirtilmedikçe yatırımların basit geri ödeme süresinin 10 yıldan kısa olması esas olacak.

Uygulanacak enerji verimliliği önlemlerinin yatırım maliyetleri ilgili kurum ve kuruluşun bütçeleri ile enerji performans sözleşmeleri veya ulusal/uluslararası projeler aracılığı ile karşılanabilecek.

Enerji tasarruf hedeflerinin gerçekleşme oranları Bakanlık tarafından 2024 yılının ilk yarısında Cumhurbaşkanlığına arz edilecek. % 14 altında tasarruf sağlayan kamu kurumları “başarısız”, % 14 ile % 16 arası tasarruf sağlayanlar “başarılı”, % 16 üzeri tasarruf sağlayanlar ise “üstün başarılı” olarak sınıflandırılacak.

Başarısız olanlar gerekçeli raporlarını 2024 yılı sonuna kadar Bakanlığa iletecek. Gerekçeleri uygun görülen kurum ve kuruluşlar için 2026 yılı sonuna kadar referans tüketimi değiştirilmeden % 18 enerji tasarruf hedefini gerçekleştirmeleri yönünde izleme yapılacak. Başarısız olan ve gerekçeleri uygun görülmeyen kurum ve kuruluşlar ise nihai değerlendirme yapılmak üzere Cumhurbaşkanlığına bildirilecek.

Rehberde belirtilen enerji yönetim faaliyetleri ve uygulanabilecek enerji verimliliği önlemleri ise şu şekilde sıralanıyor;

(a) 27/10/2011 tarihli ve 28097 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik uyarınca enerji yöneticisi görevlendirilmesi gereken kamu binalarında enerji yöneticisi görevlendirilmesi amacıyla gerekli iş ve işlemler yapılacaktır.

(b) Deprem riski taşımayan ve kiralık olmayan binalarda dış cephe yalıtımına ve pencere değişimine yönelik önlemlerin uygulanması sağlanacaktır. Dönem sonu itibariyle bu rehber kapsamına giren binaların asgari C sınıfı enerji kimlik belgesi almış olması gerekir.

(c) Isıtma ve soğutma sistemlerine ait boru ve kanallarda yalıtım olmayan bölgelere vana ve flanşlar da dahil olmak üzere yalıtım yapılacaktır.

(ç) Isıtma sistemlerinde kullanılan kazanlarda her yıl baca gazı ölçümleri yapılarak brülör ayarları kontrol edilecektir.

(d) İç ortam sıcaklığının ısıtma sezonunda en fazla 22 °C, soğutma sezonunda ise en az 24 °C olması sağlanacaktır.

(e) Önü kapalı olan radyatörlerin önleri ve üzerleri açılacak, radyatör arkalarına alüminyum folyo kaplı ısı yalıtım levhaları yerleştirilecek, ihtiyaç çerçevesinde; radyatör iç temizliği, çalışmayan vanaların değişimi, termostatik vana kullanımı sağlanacaktır.

(f) Kapı ve pencerelerden kaynaklanan kaçaklar tespit edilecek ve sızdırmazlığın sağlanmasına yönelik gerekli tamirat işlemleri yapılacaktır.

(g) Belediyelere ait olan içme suyu ve atık su pompaları da dahil olmak üzere verimsiz pompa sistemlerinin ekonomik ömrü dolanları önceliklendirilmek suretiyle yüksek verimli pompa sistemleri ile dönüşümü sağlanacaktır.

(ğ) Yılda 2000 saatten fazla çalışan IE1 ve daha düşük verim sınıfındaki 7,5 kW ve üzerinde nominal güce sahip elektrik motorları en az IE3 verim sınıfına yükseltilecektir.

(h) Değişken yüke sahip 7,5 kW ve üzerinde nominal güce sahip elektrik motorlarında değişken hız sürücüleri kullanılacaktır.

(ı) İç aydınlatmada kullanılan flüoresan armatürlerdeki manyetik balastların elektronik balastlar ile değişimi sağlanacaktır. Ekonomik ömrü dolan armatürler yerine ise en az T5 sınıfı flüoresan lamba ya da LED armatür kullanılacaktır.

(i) Dış aydınlatmada kullanılan metal halide ve cıva buharlı armatürlerin LED armatürler ile dönüşümü sağlanacaktır.

(j) Verimsiz ve değiştirilecektir.ekonomik ömrünü tamamlamış kazanlar daha verimlisi ile değiştirilecektir.

(k) Yıl boyunca düzenli miktarda ısı ve elektrik enerjisi ihtiyacı olan binalarda kojenerasyon, mikro kojenerasyon ve trijenerasyon sistemlerinin kullanımı 08.09.2014 tarihli ve 29123 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kojenerasyon ve Mikrokojenerasyon Tesislerinin Verimliliğinin Hesaplanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ hükümleri çerçevesinde işletme ve bakım maliyetleri de dikkate alınarak analiz edilecek ve basit geri ödeme süresi 5 yıldan kısa olan önlemler uygulanacaktır.

(l) Binalarda bulunan uygun (gölgeleme, güney cephe vb kriterler dikkate alınarak) çatı alanlarına fotovoltaik panel kurulumuna yönelik fizibilite çalışmaları yapılacaktır.

(m) Isıtma ve soğutma ihtiyacının yüksek verimli ısı pompaları ile karşılanmasına yönelik uygulama imkanı ve kolaylığı olan binalarda detaylı fizibilite çalışmaları yürütülecek ve bu çalışmalar sonucunda yapılacak değerlendirmeye göre uygulanacaktır.

(n) Sıcak su ihtiyacının güneş enerjisinden karşılanmasına yönelik gerekli çalışmalar yapılacaktır.

(o) Kampüs içi ulaşımda sürdürülebilir hareketliliği artırmak için gerekli düzenlemeler yapılarak bisikletli ve/veya elektrikli araçlar ile ulaşım özendirilecektir.

(ö) Elektrik faturalarında reaktif ceza olan kamu binalarında reaktif güç kontrol panoları iyileştirilecek ve reaktif cezaların önüne geçilecektir.

(p) Doğalgaz ve elektrik enerjisi tedarikinde serbest tüketici kriterlerini sağlayan binalarda ihale yöntemi ile en uygun fiyata enerji tedariki sağlanacaktır.

(r) Elektrikli cihazların ve aydınlatma ekipmanlarının kullanılmadıkları durumlarda kapatılmaları, ayrıca uzun süre kullanılmayan elektrikli cihazların bekleme modunda bırakılmaması ve yapılan enerji verimliliğine esas uygulamalar dahilinde personele yönelik bilinçlendirme faaliyetleri yürütülecektir.

(s) Kaynak israfı oluşturmamak üzere; daha önce kısmen veya tamamen uygulaması yapılmış önlemlerde mükerrerliğe gidilmemesi ve yürütülecek çalışmaların teknik ve ekonomik yapılabilirliğe göre değerlendirilmesine dikkat edilecektir.

(ş) Bina enerji tüketimini etkileyecek rehabilitasyon, modernizasyon ekipman değişimi ve ilavesinde maliyet etkin olması şartıyla verimlilik kriterleri dikkate alınacaktır.

(t) İzleme ve raporlama faaliyetleri için gerekli ilave düzenlemeler (ölçüm, otomasyon vb.) yapılacaktır.

(u) Bakanlık, Rehberin uygulanmasına dair web tabanlı veri girişi, raporlama, örnek şablonlar ve oluşabilecek soruları cevaplamak için gerekli geliştirmeleri yapacaktır.