IEA: Kömür talebi artmaya devam edecek

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) 2019 yılı Kömür Raporu’nu yayınladı.

Ajansın çalışmasındaki bulgulara göre kömürün küresel elektrik üretimindeki payı 2018’de de yükseldi ve %38’lik seviyeye ulaştı.

Çalışmada yükselişin ana kaynağı olarak kömürün Çin, Asya ve Güney Doğu Asya ülkelerinin elektrik üretimindeki artan payı gösterildi.

Kuruluş tarafından bu yılın Mayıs ayında yayınlanan benzer bir başka çalışmada da 2018’de kömürün elektrik üretimindeki payının ABD’de %5 oranında, Avrupa’da %2 oranında gerilerken Çin ve Hindistan’da %5, Güney Doğu Asya’da ise %8 oranında yükseldiği bilgisi paylaşılmıştı.

Kömür yüksek karlı bir ticaret alanı haline geldi

Kömür raporundaki diğer verilere göre artan talep geçtiğimiz yıl küresel kömür talebinin %1,1, küresel kömür ticaretinin %4, kömür üretiminin %3 oranında artış göstermesini sağladı.

Ortalama kömür fiyatı ise – 2016’ya göre – %60 oranında artış gösterdi.

Kömür fiyatlarındaki artış dünyanın en büyük 6 kömür üreticisi ülkesinden dördünün kömür üretim miktarını artırmalarını sağlarken, bu ülkelerden Hindistan, Endonezya ve Rusya da şimdiye kadarki en büyük kömür ihracatı rakamlarına ulaştılar.

IEA 2019 yılında farklı nedenlerle kömürün küresel elektrik üretimindeki payının bir miktar azalacağını, bununla birlikte 2020-2024 döneminde sabit bir büyüme göstereceğini öngörüyor.

En büyük artış Hindistan’da görülecek

Bu dönemde dönemde kömür talebinin en fazla arttığı ülke Hindistan olacak ve kömürün elektrik üretimindeki payı yıllık olarak %4,6 oranında artacak.

Endonezya ve Viet Nam’da kömür talebinin %5 oranında artacağı iki ülke olacak.

Dünyanın en büyük kömür üreticisi ve tüketicisi Çin’de ise 2022 yılına kadar yaşanacak artışında ardından, artışta duraklama dönemine başlayacak.

Çin’in kömür talebindeki azalmanın nedenlerini ise hava kirliliği endişeleri sebebi ile konut ve küçük ölçekli sanayi sektöründeki kullanımın azaltılması ile son yıllardaki makroekonomik koşullar nedeni ile sanayi sektöründeki son yıllarda yaşanan yapısal değişiklikler etkili olacak.

Bununla birlikte kömürün elektrik üretimindeki payındaki azalış devam edecek ve 2018’de %67 olan oran 2022’de %59 seviyesine gerileyebilecek.

Çin’in kömür talebininin geleceğinde ise esas belirleyicisi 2020 yılında açıklayanacak ülkenin 14’üncü 5 yıllık kalkınma planında nükleer enerji, rüzgar, güneş ve kömür dönüşüm projeleri için kabul edilen hedefler olacak.

ABD’de kaya gazı, Avrupa’da yenilenebilir etkili olacak

ABD’de de ise federal yönetim ve kömür madenciliği yapılan eyaletlerin desteklerine rağmen kömürün geleceğini kaya gazı belirleyecek.

IEA’ya göre ucuz ve bol doğalgazın iklim politikaları birleşmesi bu dönemde kömür talebinin %4 oranında gerilemesine, kömürün elektrik üretimindeki payının 2007’deki %50 düzeyinden, 2018’de %28’e düşmesinin ardından 2024’te %21 seviyesine gerilemesine neden olacak.

Avrupa’da ise gelecek yıllarda kömür doğal gaza karşı bir miktar rekabetçilik kazanacak olsa da kapanan kömür santralleri ile rüzgar ve güneş enerjisi alanında yaşanacak ilerideki büyüme 2024’e kadar olan dönemde kömürün Avrupa’daki payının %5 oranında gerilemesini sağlayacak.

Kömürün Avrupa ülkelerinde gerilemeni sağlayacak nedenler ise doğal gazın kömürden daha ucuz hale gelmesi, iklim politikaları çerçevesinde bazı ülkelerin kömürden çıkış kararları alması ile temiz hava ve iklim değişikliği ile mücadele konusundaki kamuoyu baskısı olacak.