Güneş panelinde anti-damping devam edecek

Çin Halk Cumhuriyeti merkezli güneş paneli üreticilerine 1 Nisan 2017 tarihinden beri uygulanan anti-damping önlemlerinin devamına karar verildi.

Ticaret Bakanlığı tarafından Resmî Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan tebliğe göre 16 Çinli üreticinin Türkiye’ye yaptığı ihracata metrekare başına 20 ABD Doları, diğer üreticilerin ihracatlarına ise 25 ABD Doları anti-damping vergisi uygulanacak.^[1]

Bakanlık tarafından yayımlanan bilgilendirme raporuna göre soruşturma Alfa Solar, CW Enerji, Elin Enerji, Gazioğlu Solar, GTC Güneş, Mir Solar, Ödül Enerji ve Sunlego Enerji tarafından yapılan, Smart Enerji, Schmid Pekintaş Enerji ile HSA Enerji tarafından da desteklenen başvuru sonucunda başladı.^[2]

Soruşturma kapsamında yapılan hesaplamalarda Türkiye’ye ithal edilen Çin Halk Cumhuriyeti menşeli güneş panelleri için CIF değerinin %25 ila %30 arasında değişen oranda gösterge damping marjı bulundu.

Ayrıca Çinli firmaların yarattığı baskının yerli üreticilerin ürün satışlarında %15 ila %20 oranında fiyat kırmalarına neden olduğu tespit edildi.

Raporda anti-damping önlemlerinin kalkmasının Türkiye’deki Çin menşeli güneş paneli ithalatının hızla artarak yakın gelecekte yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinde ciddi bozulmalara sebebiyet verebileceği savunularak uygulamanın devam etmesi yönünde karar verildiği bildirildi.

Çinli firmalar soruşturmaya katkı yapmadılar

Rapora göre soruşturma döneminde Türkiye’de yerleşik ithalatçı firmalar bakanlık tarafından gönderilen hiçbir soru formunu usulüne uygun yanıtlamadı.

Bununla birlikte birlikte yanıtlarında taraf olma talepleri ile birlikte, alınan önlemlerin ürün temininde maliyet bazlı sıkıntılar yaşamalarına neden olduğunu ayrıca yerli üreticilerin çok uzun termin süreleri ile çalıştıklarını belirttiler.

Bakanlık tarafından Çin Halk Cumhuriyeti merkezli firmalara da soruşturma açıldığına ilişkin bildirim gönderilmesine karşın Trina Solar dışında hiçbir firma geri dönüş yapmadı.

Trina Solar da gönderilen soru formunu soruşturmaya katkı sunamayacak ölçüde eksik ve geç gönderdi.

Ticaret Bakanlığının tarafları görüşlerini sözlü olarak bildirmek üzere Kamu Dinleme Toplantısı ile bir araya getirme çabası da yeterli katılım sağlanamaması nedeniyle sonuçsuz kaldı.

“Türkiye’deki panel fiyatları dünya ortalamasının üstünde”

Soruşturma dolayısı ile bakanlığa görüş ileten Solar 3GW derneği de görüşünde güneş panellerine uygulanmakta olan dampinge karşı önlem ve ileriye yönelik gözetim uygulamalarının, Türkiye pazarındaki güneş paneli fiyatlarının dünya ortalamasının çok üzerine çıkmasına neden olduğunu, bunun da fotovoltaik tesis yatırımı yapmak isteyen birçok firmada tereddüt oluşmasına neden olduğunu savundu.

Çin pazarda açık ara en önde

Raporda Çin Halk Cumhuriyeti’nde güneş paneli üretim kapasitesinin ne olduğu hakkında birincil kaynaklara dayalı bilgi olmadığı belirtilirken, kapasiteyi görebilmek için uluslararası ihracat verilerinin incelendiği bilgisi yer aldı.

Bakanlığın ulaştığı verilere göre 2020 yılında küresel ölçekte gerçekleşen güneş paneli ihracatının %41’lik bölümüne denk gelen 24 milyar ABD Doları tutarlık bölüm Çinli firmalar tarafından gerçekleşti.

Bununla birlikte raporda Çin’in bu alanda açık ara en önde olmak ile birlikte, gerçekleştirdiği güneş paneli ihracatı değerinin bir sonraki ülkeden beş kat daha fazla olduğunun da altı çizildi.

Çinli üreticiler önlemlere rağmen pazar paylarını artırdı

Rapora göre Çinli güneş paneli üreticileri, mevcut damping önlemleri ve ileriye yönelik gözetim fiyatı uygulamasına rağmen bile Türkiye’ye olan ihracatlarını yerli üreticilerin fiyatlarını kıracak ve bastıracak seviyede gerçekleştirdi.

Ayrıca Türkiye pazarını iyi tanıma ve iç pazardaki alıcılara erişimde sıkıntı yaşamamalarının da katkısı ile bu dönemde pazar paylarını artırabildiler.

[1] İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (No: 2023/26)

[2] 2023/26 Sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğe Dair Bilgilendirme Raporu