“Geriye dönük kural değişikliği yatırımcı güvenini zedeledi”

Türkiye güneş enerjisi sektörünü temsil eden üç dernek yayınladıkları ortak açıklama ile 2018 öncesinde devreye giren lisanssız elektrik üretim santrallerinin dağıtım bedellerinin, geriye dönük bir karar ile artırılmasının birçok yatırımcıyı mağdur ettiğini ve kararın geri alınmadığı takdirde sektöre yönelik uzun vadeli olumsuz etki yapacağını bildirdiler.

GENSED, GÜNDER ve GÜYAD Yönetim Kurulu Başkanlarının ortak imza ile yayınladıkları açıklamaya göre dernek yönetimleri ilgili EPDK Kararının Resmî Gazete’de yayımlanmasının hemen ardından konu ile ilgili görüşmek için enerji yönetiminden ivedilikle randevu talep ettiler.

Dernekler bir aylık süreç içerisinde T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Ziya Altunyaldız ve T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Tarifeler Dairesi Başkanı Mehmet Ali Kölmek ile yüz yüze görüşmeler ve toplantılar gerçekleştirdiler.

Açıklamada uzlaşıcı ve çözüm odaklı gerçekleştirilen görüşmelerde sektörde yaşanan sıkıntıların enerji yönetimine kapsamlı bir şekilde aktarıldığı ve yaşanabilecek tüm olası problemlerin detaylı bir şekilde iletildiği bildirilirken, her türlü girişime rağmen enerji yönetiminden henüz bir dönüş alınmadığı da ifade edildi.

“Yatırım ve finansman kararları 2017 tarifesine göre verildi”

2018 öncesi devreye giren tesislere %75 oranında indirim uygulanmasına imkan sağlayan kararın yürürlükten kaldırılması ile bu tesislerin dağıtım bedellerinin kilovat-saat başına 5,6882 kuruştan 28,2765 kuruşa yükseldiği hatırlatılan açıklamada bu artışın 2021’e göre Türk Lirası bazında %500, ABD Doları bazında ise %300 oranında gerçekleştiğine dikkat çekildi.

Açıklamada 2018 öncesinde devreye giren projelerin yatırım ve finansman kararlarının 2017 yılı tarifesine bağlı olarak verildiğinin altı çizilirken, son EPDK kararının yasal çerçeve içinde tanınmış bir hakkın “geriye dönük bir kural değişikliği” ile geri alınması anlamına geldiği vurgulandı.

Dernekler bu durumun sektörde belirsizlik yaratmak ile birlikte mevcut santrallerin finansmanında büyük sıkıntılara yol açarak yatırımcıların mağduriyetine neden olduğunu belirtirken, kararın aynı zamanda gerek finans kuruluşlarının gerekse yerli ve yabancı yatırımcıların kamuya duydukları güveni zedelediğinin de altı çizdiler.

Güneş yatırımcılarının önemli finansal riskler üstlenerek verdikleri yatırım kararlarında yasal düzenlemelerin kalıcılığına olan güvenlerinin çok önemli rol oynadığı belirtilen açıklamada, enerji santrallerinin amortisman süreleri dolmadan rasyonel olmayan bir oranda artırılmasının “yeni yatırım planlamaları yapılırken böyle bir düzenlemeyle tekrar karşı karşıya gelme” riskinin yatırımcılarda yeni yatırımlara yönelik tedirginlik yaratabileceği uyarısı yapıldı.

“Yatırımcı güveninin kalıcılığı için karar geri alınmalı”

Türkiye’nin güneş enerjisindeki mevcut kurulu gücünün %90’ına yakınının lisanssız yatırımlardan oluştuğunun altı çizilen açıklamada, lisanssız güneş yatırımcılarının Türkiye’nin güneş enerjisinde kısa sürede gerek kurulu güç gerekse de sanayi altyapısı ve nitelikli işgücü oluşması anlamında gösterdiği başarıya çok önemli katkı sağladığı hatırlatıldı.

Açıklamada, enerjide arz sıkıntısına çözüm olabilecek güneş yatırımlarına ihtiyaç duyulan ve yeşil dönüşümün gündemde olduğu bir dönemde güneş gibi çok önemli bir yenilenebilir enerji kaynağının ülkemiz için çok daha etkin bir şekilde kullanılması gerektiği ve bu dönemde yatırımcı güveninin kalıcılığının tesisi için söz konusu EPDK kararının geri alınması gerektiği vurgulandı.

Karar güneş enerjisi yatırımlarının %40’ını etkileyecek

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. verilerine göre 31.12.2017 tarihi itibarıyla Türkiye’de toplam kurulu güçleri 3.645,3 MW gücünde 3.736 adet lisanssız elektrik üretim santrali bulunuyordu.

Verilere göre bu santrallerin toplam kurulu güçleri 3.402,8 MW olan 3.613 adedini ise güneş enerjisi yatırımları oluşturuyordu.

2018 öncesi devreye giren lisanssız güneş enerjisi santralleri Türkiye’nin mevcut güneş enerjisi gücünün %40’lık bölümünü oluşturuyor.

EPDK 2016 yılında verdiği kararı 2021’de yürürlükten kaldırdı

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) 29.12.2016 tarihli 6838 sayılı Kurul Kararı ile 31.12.2017 öncesi devreye giren lisanssız elektrik üretim tesislerinin dağıtım bedellerinin, tesislerin “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun” kapsamında belirlenen fiyatlardan yararlandıkları süre boyunca Kurul tarafından belirlenecek oranda indirimli olarak uygulanmasına hükmetmişti.

Kurum 11.05.2017 tarih ve 7070 sayılı Kurul Kararı ile de uygulanacak indirim oranını %75 olarak belirlemişti.

Bununla birlikte EPDK 31.12.2021 tarih ve 10700 sayılı Kurul Kararı ile 2016 yılında verdiği ilk kararı yürürlükten kaldırmıştı.