G20 zirvesi tam anlaşma sağlanamadan tamamlandı

G20 ülkelerinin Çevre, Enerji ve İklim Bakanları 23-25 Temmuz tarihleri arasında İtalya’nın ev sahipliğinde düzenlenen zirvede bir araya geldi.

Zirvenin ilk gününde Çevre Bakanlarının katılımı ile düzenlenen toplantının ardından 25 maddelik bir sonuç bildirgesi yayınlandı.^[1]

Bildirge temel olarak doğanın ve doğal kaynakların korunması, restorasyonu ile denizlerdeki plastik atıklarının önlenmesi ve azaltılmasını kapsayan biyoçeşitliliğin korunması, kaynak verimliliği ve döngüsel ekonominin sağlanması ile ekosistemlerin korunması ve restorasyonuna katkı sağlayacak sürdürülebilir finans sistemlerinin oluşturulması olarak üç ana temele dayandı.

Zirvenin Başkanlığını yürüten İtalya Ekolojik Dönüşüm Bakanı Roberto Cingolani ilk günkü toplantının ardından yaptığı açıklamada yayınlanan bildirge ile G20 ülkelerinin şimdiye kadar birbirinden ayrı düşünülen iklim, çevre, enerji ve yoksulluk konularının bağlantılı olduğunu kabul ettiğinin altını çizdi.

Çevre Bakanları bildirge ile iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı, kirlilik, habitat kaybı ve çölleşme, doğal kaynakların sürdürülemez kullanımı gibi konulardaki zorluklarla mücadele çabalarını arttırarak sürdüreceklerini taahhüt etti.

Bakanlar sonuç bildirisinde ayrıca sürdürülebilir ekonomik yapıya geçiş için gelişmekte olan ülkelere ve en az gelişmiş ülkelere mali, teknolojik, kapasite geliştirme desteği sağlanmasının teşvik edileceği taahhüdünde de bulundu.

Kömür ve fosil yakıt teşviklerinin durdurulmasında anlaşma sağlanamadı

Bununla birlikte zirvenin G20 ülkelerinin Enerji ve İklim Bakanlarını bir araya getiren bölümünde iki kritik konuda anlaşma sağlanamadı.

Zirve Başkanlığı üzerinde anlaşılan metni paylaşırken, yayınladığı açıklama ile de iki önemli noktada anlaşma sağlanamadığını duyurdu.^[2][3]

Açıklamaya göre G20 ülkeleri karbonsuzlaşmanın hızlandırılması amacı ile ile kömür kullanımına son verme, yeni kömür santralleri için uluslararası kamu finansmanı durdurma ve fosil yakıt teşviklerinin son verilme tarihini belirleme konularında uzlaşma sağlayamadı.

Bununla birlikte Roberto Cingolani düzenlediği basın toplantısında çoğu ülkenin zirvede kömürden elektrik üretiminin aşamalı olarak kaldırılmasına dair bir hedef belirleme amacı olduğunu fakat Çin ve Hindistan’ın muhalefeti nedeni ile anlaşma sağlanamadığını söyledi.

Cingolani anlaşma sağlanamayan diğer konunun ise Paris İklim Anlaşması kapsamında belirlenen küresel sıcaklık artışını 1,5-2 santigrat derece ile sınırlamayı çevreleyen ifadelerle ilgiliydi.

Ortalama sıcaklıkların sanayileşme öncesine göre şimdiden 1 dereceyi aştığına dikkat çeken İtalyan Bakan görüşmelerde bazı ülkelerin Paris İklim Anlaşması ile kararlaştırılandan daha hızlı ilerleyerek, sıcaklık artışını gelecek on yıl sonunda 1,5 derecede tutmanın hedeflenmesini istediğini, ancak daha fazla karbon bazlı ekonomiye sahip diğerlerinin Paris Anlaşmasında kararlaştırılan 1,5 ile 2 derece aralığında sadık kalmak istediğini kaydetti.

Bununla birlikte Türkiye Ek-1 listesinden çıkma talebini yineleyerek zirve başkanlığına sunarken, bu sorunun mümkün olan en kısa zamanda tercihen COP26 zirvesinde adil, makul ve tamamen çözülmesini istedi.^[4]

[1] G20 Environment Communiqué Final

[2] Joint G20 Energy-Climate Ministerial Communiqué

[3] Presidency Statement towards the G20 Leaders Summit

[4] A Statement of the Presidency on the Republic of Turkey’s Position