Elektrik Üretiminde Özgürlük – Nihayet BAŞLIYOR…
2005 Yılında 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kanunu ile başlayan, 2008 Yılında da ilgili kanunda yapılan ilave ile 500 Kilovat saate kadar olan üretime getirilen özgürlük nihayet başlıyor.
Kısaca Lisanssız Elektrik Üretimi olarak adlandırılan, isteyen her abonenin 500 Kilovat saate kadar, EPDK dan Lisans almadan, elektrik üretimi yapabileceği uygulama, 21 Şubat 2012 de EPDK’nın Teknik Düzenlemeyi tamamladığını açıklaması ile hayata geçiyor. Şimdi sadece resmi, gazete de yayınlanması kaldı. Bunun da birkaç hafta içerisinde olması bekleniyor.
İsteyen her kişi, şirket ve kurumun, 500 Kilovat saat kurulu güce kadar üretim tesisi kurup, kendi elektriğini üretip, fazlasını dağıtım şirketine satabileceği süreç başlıyor.
Nasıl Gelişti?
2005 Yılında çıkan Yenilenebilir Enerji kanuna, 2008 yılında yapılan ilave ile 500 Kilovat saate kadar olan üretim tesisleri için Lisans alma zorunluluğu ortadan kaldırıldı. Aynı metinde konu ile ilgili EPDK gerekli yönetmeliği belirler ve yayınlar denildi. EPDK’da konu ile ilgili ilk düzenlemeyi 3 Aralık 2010 tarihinde Resmi gazetede yayınlanan “Lisanssız Elektrik üretim Yönetmeliği” ile yaptı. Bu yönetmelikte, 500 Kilovat saate kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşan üretim tesisleri için ; şirket kurma ve de lisans alma zorunluluğunu ortadan kaldırma .. vb. gibi pek çok detay açıklandı.
Tüm sektör, teknik detayları beklerken ise 21 Temmuz 2011 tarihinde, Resmi Gazete de 28001 sayı ile “Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği” yenilenerek tekrar yayınlandı.
Bu yenilenme sırasında, 3 Aralık 2010 tarihli Yönetmelik neredeyse korunarak, sektör ve aboneler açısından önemli sayılabilecek ilaveler yapıldı. Bence en önemli ilave, birden fazla kişinin bir araya gelerek, tüketimlerini birleştirip, mahsuplaşmaya ortak olmasıydı. Bu aynı zamanda tüketim fazlası elektriğin sadece dağıtım şirketine değil, başkalarına da satılabilmesinin önünü açıyordu. Bu yönetmeliğin içeriğindeki en önemli maddelerden bazıları ise;
• Lisans alma ve şirket kurma zorunluluğu olmadığı
• Şirket, kişi, kurum başına üretim tesisi üst sınırı 500 kilovat saat
• Üretim tesisinin, tüketimin olduğu dağıtım şirketi sınırlarında kalmak suretiyle başka yere konulabileceği
• Tüketim fazlası elektriğin 10 Yıl boyunca dağıtım şirketi tarafından alınma zorunluluğu
• Tüketim ve Üretim arasında kw/h cinsinden mahsuplaşma yapılacağı
• Tüketim fazlası elektriğin dağıtım şirketi tarafından satın alınmasında uygulanacak fiyatın YEK kanunda belirtilen fiyat olacağı
• İlgili ödemenin takip eden ay içerisinde, fatura karşılığı yapılacağı
• Birden fazla kişinin bir araya gelerek, mahsuplaşmaya dahil olabileceği
• Başvuruların, dağıtım şirketlerine yapılacağı
• Konu ile ilgili, teknik konuları içeren, Uygulama Usul ve Esaslarının ayrıca yayınlanacağıydı.
Peki nedir bu Uygulama Usul ve Esasları?
Söz konusu yönetmelikten yararlanmak isteyenler başvuruları, bölgelerindeki elektrik dağıtım şirketlerine yapacaklar. Peki dağıtım şirketleri ne yapacak? Müşteriler ne yapacak? Üretim Sistemini kuran çözüm sağlayıcı şirketler ne yapacak?
Hem, değişik güçteki ürünlerin ve de müşterinin değişik trafo özelliklerine göre, bu üretim sistemlerinin şebeke ile tam uyumlu olması hem de 21 Elektrik Dağıtım şirketinin müşterilere ayn uygulama yapması için, EPDK tarafından tüm teknik uygulama detayı ve sonrasındaki ödeme/tahsilat ve raporlama detayları “Lisanssız Elektrik Yönetmeliği, Uygulama Usul ve Esasları” adı altında EPDK tarafından belirlendi.
Önce oluşturulan taslak, elektrik dağıtım şirketlerine gönderildi. Eylül 2011 ortasına kadar tüm elektrik dağıtım şirketlerinden görüşlerini bildirmeleri istendi, sonrasında da tüm sektörden görüş ve öneriler istendi. İşte tüm bu görüş ve önerilerden sonra, hazırlanan taslak geçen hafta 21 Şubat 2012 de EPDK kurulundan geçerek tamamlandı. Şimdi bir iki hafta içerisinde resmi gazete de yayınlanması ile de resmen yürürlüğe girecek. Peki bu ne demek olacak ? Bu artık tüm lisanssız elektrik üretim tesislerini, ilgili yönetmelik ve uygulama usul ve esasları doğrultusunda, şebeke ye fiilen bağlantısının yapılabileceği anlamına geliyor.
Gerçi her ne kadar bugün sipariş verilmesi halinde, rüzgar sektöründe ortalama 5-6 ayı bulan teslim süreleri nedeni ile pek çok şebekeye bağlı uygulamayı en erken Ağustos 2012 gibi görebileceğimizi de atlamamak gerekiyor. Çünkü, pek çok türbinler sadece sipariş üzerine üretiliyorlar. Fotovoltatik sistemlerde, stoklar nedeni ile durumun daha kısa olma olasılığı bulunmaktadır. Ama hidroelektrik üretim tesislerinde de rüzgara benzer en az 6 aylık süreçlerin geçeceği gözükmekte.
Ve üretim başlıyor… Sektör şimdi start alıyor….
Teknik detayların resmi gazetede yayınlanması ile pek çok müşteri adayı artık yatırım kararlarını netleştirebilecek. Aylardır süren uzama nedeni ile sektörde oluşan olumsuz hava da yerini umutlara bırakıyor. Şimdi hep beraber doğru ve gerçek uygulamaları görebileceğiz. Artık büyüme zamanı..
Bir sonraki yazımızda, Kendi Elektriğini Kendin Üret başlığıyla, pratik uygulamalardan ve konu ile ilgili diğer detayları sizlerle paylaşacağız.
Sevgiyle, özgürce kalın…