Ekosfer gazeteciler için rehber çalışma yayımladı

Ekosfer Derneği “Aşırı hava olaylarını ve iklim değişikliğini haberleştirmek” adlı rehber çalışmayı Türkçe’ye kazandırdığını duyurdu.

Çalışma Dünya Hava Olayları İlişkilendirme Girişimi (WWA – World Weather Attribution) tarafından gazeteciler için hazırlanarak 2022 yılında yayımlanmış çalışma şimdiye kadar 11 ayrı dile çevrilmişti.

Rehberde sıcak hava dalgaları, seller, tropikal siklonlar, yoğun kar yağışı, kuraklıklar ve yangınlar gibi gelişmelerin haberleştirilmesinde, bu olayların hangi koşullarda iklim değişikliği ile ilişkilendirilebileceği çeşitli örnekler ile ele alınarak bilimsel gerekçeleriyle açıklanıyor.

Rehberin sonunda yer alan kontrol listesi de aşırı hava olayları ile iklim değişikliği arasındaki ilişkiyi araştıran gazetecilere, haber yaparken kullanabilecekleri pratik bir araç sağlıyor.

Çalışmanın önsözünü yazan Prof. Dr. Murat Türkeş, yazısında rehberin aşırı hava olaylarının iklim değişikliğiyle ilişkisi kurmada gazetecilere önemli ipuçları verdiğinin altını çizdi.

Murat Türkeş yazısında çalışmanın etkileri şiddetli olabilen sıcak hava dalgaları ya da hortumlar gibi aşırı bir hava olayının ardından, hava ve iklim habercilerinin ve gazetecilerin “Bu olay iklim değişikliğinden mi kaynaklandı?” ya da “bu olayın iklim değişikliğiyle bir bağlantısı var mıdır?” gibi soruları en doğru bir biçimde yanıtlamalarına yardımcı olmayı amaçladığını ve bu soruları cevaplamada haberciler ve gazeteciler için yararlı bir kılavuz görevini üstleneceğini düşündüğünü de sözlerine ekledi.

Açıklamada değerlendirmesi yer alan Ekosfer Derneği Kampanyalar Direktörü Özgür Gürbüz, derneğin kurulduğu ilk günden bu yana iklim iletişimi konusunda çalıştığını hatırlatarak, “Yaklaşık 200 kadar gazeteci ve gazeteci adayına verdiğimiz eğitimlerden sonra bu rehberle onlara aşırı hava olaylarını haberleştirmede izleyebilecekleri yola dair ipuçları da sağlamış olduk” dedi.

Gürbüz açıklamasında, “İklim krizinden çıkmamız için doğru haberlere her zamankinden daha fazla ihtiyacımız olduğu bir dönemdeyiz. Bu yüzden bilgi paylaşımını en pratik ve kalıcı yollarla ilgili herkese ulaştırmaya çalışıyoruz. Gazeteciler için hazırladığımız bu rehberin, aşırı hava olaylarının sayısının 10 yıl içinde dört kat arttığı Türkiye’de bu olayları haberleştirmeye çalışanların işini kolaylaştırmasını umuyoruz” sözlerine yer verdi.

World Weather Attribution eş kurucusu ve Londra Imperial College, Grantham İklim Değişikliği ve Çevre Enstitüsü Kıdemli Öğretim Görevlisi Dr. Friederike Otto da rehberin çevirisini yapan Ekosfer Derneği’ne teşekkür ederek şu açıklamayı yaptı:

“Aşırı hava olaylarının haberleştirilmesine ilişkin rehberimizin Türkçeye çevrilmesinden büyük mutluluk duydum. Dünyanın dört bir yanındaki toplumları vuran aşırı hava olaylarını insan kaynaklı iklim değişikliğine bağlamak artık mümkün. Geçen yıl ülkemizde (İngiltere) 28 gün süren aşırı sıcaklar yaşandı. Böylesi bir sıcak hava dalgası insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle en az iki kat daha olası hale geldi. 2023 Eylül ayında Türkiye’yi sular altında bırakan aşırı yağışların iklim değişikliği nedeniyle görülme olasılığının 10 kat arttığını da biliyoruz. Bilim insanları Türkiye’yi vuran her bir hava olayı için bu tür bir ilişkilendirme çalışması yayımlayamazlar. Bu nedenle bu rehber, Türkiye’deki gazetecilerin insan kaynaklı iklim değişikliği ile ülkeyi etkileyen sıcak hava dalgaları, kuraklıklar, yangınlar ve seller arasında bağlantı kurmalarına yardımcı olacaktır.

[1] Aşırı hava olaylarını ve iklim değişikliğini haberleştirmek