Dünyada üretilen gıdaların yarısı çöpe gidiyor

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) tarafından yapılan bir açıklamada dünyada 2,1 milyar insanın açlık sınırında yaşarken, üretilen gıdaların yarısının çöpe gittiğine dikkat çekildi.

Açıklamada bu israf ve kaybın su, tarım arazisi, enerji, iş gücü ve sermaye kaynaklarının boşa harcanmasına ve gereksiz sera gazı emisyonlarına neden olduğuna ve konunun Avrupa Birliği’nin de gündeminde olduğu ve birliğin 2025 yılına kadar gıda israfını yarı yarıya azaltma hedefi koyduğu bildirildi.

Avrupa Plastik Üreticileri Birliği’nin (EUPC) ise bu hedef doğrultusunda bir proje yürüttüğü bildirilen açıklamada değerlendirmesi yer alan PAGEV Başkanı ve EUPC İcra Kurulu Üyesi Yavuz Eroğlu ise şunları kaydetti;

“Gıda israfı konusunda ne yazık ki ülkemizdeki tablo Avrupa’dakinden farklı değil. Son verilere göre Türkiye’de 30 milyondan fazla yoksul insan yaşıyor ve Türkiye’de, her yıl 1,5 milyar liralık ekmeğin çöpe gitmesi, üretilen yaş sebze ve meyvedeki kaybın 16 milyar liraya ulaşması ciddi ve çözülmesi gereken bir sorun. Tüketicilerin ihtiyaçlarından fazla gıda satın almalarını önlemek için gıda ambalajlarının değişik ölçülerde ve gıdayı gerçekten koruyacak şekilde tasarlanması gerek. Ayrıca gıdaların üzerinde ‘son kullanma tarihi’ ile birlikte ‘son tüketim tarihinin’ de yazılması alınabilecek önlemler arasında. Çift etiket uygulaması ile gıdaların üzerinde yazan son kullanma tarihine ek olarak son tüketim tarihinin de yazılması, son tüketim tarihinden önce gıdaların indirimli fiyatlarla ihtiyaç sahiplerine satılmasının da önü açacaktır. Projemiz, özellikle kamu catering ihalelerinde, yerel gıda ürünleri kullanan ve kalan fazla yemekleri atmak yerine ihtiyaç sahiplerine ve gıda bankalarına ücretsiz veren firmalara öncelik tanınması şeklinde yeniden düzenlenmesi konusuna da dikkat çekiyor”

PAGEV açıklamasında ayrıca şu bilgiler paylaşıldı;

– Dünyada üretilen gıdanın üçte biri yani 1,3 milyar ton gıdayı kaybediyor ya da israf ediyoruz…

– Her yıl zengin ülkelerdeki tüketiciler 222 milyon ton gıdayı tüketmiyor, çöpe atıyor…

– Tüm Sahra-Altı Afrika Kıtası’nın gıda üretimi ise sadece 230 milyon ton.

– Almanya’da Stutgart Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre; Alman halkı yılda 11 milyon ton gıdayı çöpe atıyor. Yani bir Alman yıllık 235 Euro değerinde gıdayı hiç tüketmeden israf ediyor. Bu rakam dünyada 1,5 milyar insanın yıllık gelirine eşit.

– Her sene kayıp veya israf olan gıdanın miktarı, dünyada her yıl yetişen tahıl mahsulünün yarısından fazla (2009 ve 2010’da 2,3 milyar ton)

– Gıda kaybı ve israfı ciddi bir kaynak israfını da beraberinde getiriyor. Su, tarım arazisi, enerji, iş gücü ve sermaye boşa gidiyor, gereksiz sera gazı salımı oluşuyor. Küresel ısınma ve iklim değişikliğine neden oluyor.

– Gelişmekte olan ülkelerde gıda israfı ve kaybı, Gıda Değer Zinciri’nin ilk halkalarında oluşuyor. Hasat alımındaki; finansal, yönetsel ve teknik yetersizlikler yanında depolama ve soğutma tesislerindeki yetersizlik göze çarpıyor. Tedarik zincirinin çiftçilerin desteklenmesi ve altyapıya yatırımla, nakliye ve ambalaj kullanımının artırılmasıyla gıda kaybı azaltılabilir.

– Orta ve yüksek gelir seviyesine sahip ülkelerde, gıda genellikle tedarik zincirinin son halkalarında israf oluyor. Endüstrileşmiş ülkelerde tüketicilerin davranışları gıda israfının başlıca sebebi.

– Gıda israfının yüzde 42’si evlerde meydana geliyor iken bu israf rahatlıkla yüzde 60 oranında azaltılabilir

– İsrafın yüzde 39’u üreticiler, yüzde 5’i perakendeciler, yüzde 14’ü ise catering sektörü tarafından gerçekleştiriliyor