Çırpılar TES aleyhine dava açıldı
Sivil Toplum Örgütleri ve yöre halkı projenin iptal edilmesini istiyor
Çırpılar Termik Santralı projesi için 29 Haziran 2018 tarihinde olumlu kararı verilen Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu aleyhine dava açıldı.
Sivil toplum örgütleri TEMA Vakfı, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ile Ziraat Mühendisleri Odası tarafından açılan davada projenin iptali istendi.
TEMA tarafından konu ile ilgili yapılan açıklamada 200 MW kurulu gücünde olacak santralin yılda 3,52 milyon ton kömür tüketeceği ve 140 futbol sahası genişliğinde bir alana yılda 1,5 milyon ton kül yağmasına neden olacağı bildirildi.
TEMA açıklamasında projenin ÇED raporuna göre santralin, soğutma için yılda 3,5 milyon metreküp suyu tarımsal sulama amaçlı kullanılan Çırpılar Göleti’nden çekeceğine, bu suyun yeterli gelmemesi halinde ise yöredeki yer altı suları ve diğer akarsuların suyunu da kullanacağına dikkat çekildi.
Balıkesir’in Bandırma ilçesine içme suyu temin eden Gönen Barajı’nın uzun mesafe koruma alanı içinde kalan projenin termik santral ve madencilik faaliyetinden çıkan her türlü atık kolaylıkla içme suyu havzasına ulaşarak içme suyunun kirlenmesine neden olabileceği, içme ve sulama suyunun tükenmesine, bölgede yetiştirilen kapya biberi, kalkım çileği gibi ürünlerin de yok olmasına yol açacağı da davaya müdahil olan sivil toplum örgütlerinin öngörüleri arasında oldu.
Yöre halkı santral istemiyor
Açıklamada TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç konu ile ilgili şu değerlendirmesi yer aldı;
”Bölge tarımsal potansiyeli yüksek, verimli tarım arazilerine sahip bir bölge. Devlet, bu köylerde tarım alanlarının sulanması için gölet inşa ediyor. Dava konusu termik santral bu göletin suyuna ortak oluyor. Bu gölet köyler için inşa edildi, termik santral için değil. Proje sahasındaki muhtarlar ve yöre insanları da bu termik santralın yörelerine zarar vereceğinin farkında, bu nedenle bu santralı istemiyorlar.”
Çanakkale’nin yenilenebilir potansiyeli yüksek, kömür kalitesi düşük
Kazdağı Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan ise şunları kaydetti;
”Çanakkale’nin yenilenebilir enerjiden elektrik üretme potansiyeli çok yüksek. Buna rağmen halihazırda ilimizde 5 tane kömürlü termik santral ile elektrik üretiliyor ve 9 tane yeni kömürlü termik santralın yapılması isteniyor. Yenice ilçesindeki Çırpılar Termik Santral Projesi de bunlardan biri. Çırpılar’da çıkarılması planlanan kömür 1.080 kalorilik, yüzde 53’ü kül olan düşük kaliteli bir kömür. Bölgeye zarardan başka faydası olmayacak bir termik santral.”
ÇED kararının bakanlık onayı yok
Ziraat Mühendisleri Odası Çanakkale Şube Yönetim Kurulu Başkanı Türker Savaş ise projenin Çanakkale Toprak Koruma Kurulu’na bir kaç kez geldiğini ve ilk kez görüşüldüğü toplantıda reddedilmesine rağmen Kurul gündemine tekrar tekrar alındığını, kuruldaki TEMA temsilcisi ile ZMO temsilcisinin itirazlarına karşın Kurul’dan geçtiğini hatırlatarak şunları söyledi:
”Ancak söz konusu kararın henüz Bakanlık onayı yok. Buna rağmen ÇED olumlu kararı çıktı. Projenin ekonomik ömrü 25 yıl olarak öngörülüyor. Ancak çevreyi kirletme potansiyeline bakıldığında 25 yılda havayı, suyu ve toprağımızı öyle bir kirletecek ki burada tarım yapma olanağı ortadan kalkacak. Halbuki tekniğine uygun koşullar altında yapılacak tarımın ekolojik ve ekonomik sürdürülebilirliği sonsuzdur. Ekonomisinin en önemli kısmı tarıma dayalı olan ve yurtdışına tarımsal ürün ihraç eden bu bölgedeki tarım alanlarının korunması için elimizden geleni yapacağız”
575 bin kişi projeye karşı çıkmıştı
Projenin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndaki İDK (İnceleme Değerlendirme Komisyonu) toplantısında onaylanmaması için harekete geçen sivil toplum kuruluşları Ocak 2017 tarihinde projeye itiraz edilmesi çağrısında bulunmasının akabinde Yenice’nin 75 muhtarından 71’i bu termik santrali istemediklerini belirten dilekçelerini de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunmuştu.
Destek çağrısının ardından Türkiye çapında 10 farklı ilden sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar bir araya gelerek bilgi edinme hakkı çerçevesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yüzlerce itiraz dilekçesi göndermişti.
TEMA tarafından yürütülen bir sosyal medya kampanyası ile de 575 bin kişi #KazdağıHepimizin etiketi ile paylaşımlar yaparak katılmış, TEMA Vakfı Çanakkale temsilciliği tarafından ’Çanakkale’ye Sahip Çık’ adıyla açılan imza kampanyası da kısa zamanda 50 bin kişi tarafından imzalanmıştı.
Davayı Temiz Hava Hakkı Platformu, İda Dayanışma Derneği, Yeşil Yenice Dayanışması, Yuva Derneği, 350 Ankara gibi sivil toplum kuruluşları da destekliyor.
