Buzul çağını karbondioksit bitirdi

Son bulgular küresel ısınmada karbondioksitin rolünü daha belirgin kılıyor

6 Nisan 2012

DW Türkçe

Yeni yayınlanan bir araştırmaya göre, buzul çağını karbondioksit sona erdirdi. Son bulgular, günümüzdeki küresel ısınmada CO2’nin önemli rol oynamadığını düşünen şüphecileri yalanlıyor.

Dünya yaklaşık 10 bin ila 20 bin yıl önce, 250 bin yıllık buz örtüsünden kurtulmaya başladı. Havaların ısınması, insanoğlunun da daha rahat şekilde hareket ederek dünya yüzeyine yayılmasına yardımcı oldu.

Şu ana kadar buzul çağının geçmişine ilişkin en önemli kanıt, Antarktika’da kazılarda elde edildi

Buz Çağı olarak adlandırılan bu dönemin sona ermesinde neyin etkili olduğu konusu yıllar boyunca tartışılmıştı. Bu konuda şu ana kadarki en önemli kanıt, Antarktika’da kazılar sonucu ulaşılan buz çekirdekleriydi. Bu çekirdeklerdeki hava kabarcıklarını inceleyen bilim adamları, atmosferdeki karbon oranlarının havalar ısınmadan önce değil, ısınmaya başladıktan sonra arttığı sonucuna ulaşmıştı.

Şüphecilere darbe

Bulgular, insanlar tarafından üretilen karbon gazının küresel ısınmaya neden olmadığı ya da bilim adamlarının çoğunun iddia ettiği kadar kötü etkilere yol açmadığını düşünen şüpheciler tarafından da tezleri için bir kanıt olarak görüldü. Şüpheciler, Dünya’yı Güneş’e daha fazla yaklaştıran yörüngedeki doğal değişimlerin ısınmaya yol açtığını savunuyor.

Ancak ayrıntıları İngiliz Nature dergisinde yayınlanan yeni araştırma kapsamında, Grönland ve tüm kıtalardaki göl yatakları ve deniz tabanı gibi yeni kaynaklarda da inceleme yapıldı ve alınan 80 buz çekirdeği ve tortu örneği incelendi.

“Isınmada asıl rolü CO2 oynuyor”

Yeni çalışma, sıcaklığın artmasının ana sorumlusunun karbondioksit olduğunu gösteriyor. Ve karbondioksit oranındaki artışın aslında küresel ısı değişimi yaşanmadan önce artmaya başladığını ortaya koyuyor. Harvard Üniversitesi’nden Jeremy Shakun, “Yörüngesel değişiklikler tetikleyici, ancak sizi bu kadar ileri götürmez. Çalışmamız karbondioksitin daha önemli bir faktör olduğunu ve son buzların çözülmesi evresinde dünya genelinde ısınmaya yol açtığını gösteriyor “ diyor.

Shakun, “Tüm bu kayıtlar bir araya gelince, buzul çağının sonunda küresel ısının yeniden yapılanması ile karbondioksit oranının artması arasında bir korelasyon ortaya çıkıyor” ifadelerini kullanıyor.

5 derecelik ısınma riski

Yeni çalışma, sıcaklığın artmasının ana sorumlusunun karbondioksit olduğunu gösteriyor. Londra’da geçen hafta dünyanın en prestijli çevre ödüllerinden biri olan Blue Planet ödüllerinin 20 kazananı, şu anki emisyon oranlarının çok yüksek olduğunu ve ısınmadaki artışın 3 dereceyle sınırlanabilmesi şansının yüzde 50-50 olduğunu belirtmişti. Bilim insanları, 30 milyon yıl önce olduğu gibi ısıdaki artışın 5 dereceyi bulması yönünde ciddi risk olduğunu da vurgulamıştı.

200 yılda 10 bin yıllık artış

Shakun, “Karbondioksit, dünyayı son buzul çağından çıkaran en önemli etkendi ve bu 10 bin yıl kadar sürdü” şeklinde konuştu. Şu anda karbondioksit oranlarının yeniden arttığını ifade eden Shakun, “Ancak bu kez, benzer oranda karbondioksit artışı sadece 200 yıl içinde gerçekleşti ve gezegenin buna tepki vermeye başladığı yönünde açık sinyaller var” dedi.

Son buzul çağı döneminde atmosferdeki karbondioksit oranının milyonda 180’den 260 birime yükseldiği tespit edildi. Atmosferdeki karbondioksit oranı, günümüzde ise milyonda 392 birim olarak ölçülüyor.