Bulgaristan yenilenebilir enerjiye ek vergi ve sınırlama getirdi

Karar yerli ve yabancı yatırımcılarının gelirlerinin önemli oranda gerilemesine neden olacak

9 Aralık 2013

Bulgaristan Parlamentosu, 2014 bütçe kanunu görüşmeleri kapsamında, ülkedeki yenilenebilir enerji santrallerine ek vergi yükümlülükleri getiren ve kamu elektrik dağıtım şirketi tarafından bu santrallerden satın alınması zorunlu elektrik miktarını sınırlayan yasa önerilerini kabul etti.

Rüzgâr ve güneş enerjisi yatırımcılarına yüzde 20 oranında ek vergi getirilmesi önerisi Bulgaristan’ın elektrik üretiminde nükleer enerjinin payının arttırılmasını savunması ile bilinen aşırı milliyetçi Ataka partisi lideri Volen Siderov tarafından 27 Kasım tarihinde verilmişti.

Bulgaristan parlamentosu tarafından 116’ya karşı 182 oyla kabul edilen önerinin gerekçeleri olarak ise ülkedeki elektrik tüketicilerinin faturalarını ve temiz enerji desteklerinden dolayı oluşan bütçe açığını düşürmek olarak gösterilmişti.

Konu hakkında açıklama yayınlayan Bulgar Fotovoltaik Birliği (BPVA) ise gelişmeyi skandal, ayrımcı ve yasa dışı gibi terimler ile niteledi.

Birliğin açıklamasında yasanın anayasaya aykırı olduğu da iddia edilirken, yasanın ülkenin anayasa mahkemesine taşınması gerektiği belirtildi. BPVA açıklamasında ayrıca Avrupa Birliği üyesi bir ülkenin yatırımcıları olarak düzenlemeye karşı her türlü kanuni hakkın kullanılacağı ifade edildi. Birliğe göre yasanın yürürlüğe girmesi ülkedeki güneş enerjisi yatırımcılarının gelirlerinin yüzde 43 oranında gerilemesine neden olabilecek. Bulgaristan radyosunun haberine göre ise birliğin başkanı Meglena Rusenova ” Belene Nükleer Enerji Santralini kurmak ve yeni dev bir enerji gücünü yaratmak için mevcut enerji sistemlerini yok etmemiz mi gerekiyor?” diye konuştu.

Yasa önerisinin verildikten bir gün sonra Bulgaristan rüzgâr enerjisi birliği tarafından yapılan açıklamada ise öneri çılgınlık, düşüncesizlik ve özensizlik gibi kelimeler ile nitelenirken, rüzgâr enerjisinin pahalı olduğu iddialarına karşılık olarak ise ülkede rüzgâr enerjisi santralleri ile üretilen elektriğin kilovat-saat fiyatının 0.12 ile 0.18 lev bulgar levi olduğunun ve ülkedeki termik santrallerinden satın alınan elektriğin fiyatından da düşük olduğu belirtildi.

Bulgaristan Hükümeti AB yaptırımı beklemiyor

Ülkenin Maliye Bakanı Petar Chobanov ise geçen hafta yaptığı açıklamada, daha önce de benzer kararlar almış olan Avrupa Birliği ülkeleri olduğunu hatırlatırken, kararlarına karşı birliğin herhangi bir yaptırım uygulamayacağını düşündüğünü söylemişti.

İspanya ve Çek Cumhuriyeti’de daha önce aldıkları kararlar ile güneş elektriğine sağlanan destekleri düşürme ve geriye dönük olarak vergi getirme uygulamalarında bulunmuşlardı.

Avrupa Birliği’nde elektrik fiyatlarının en düşük olduğu ülke olan Bulgaristan’da kamu elektrik dağıtım şirketi NEK elektrik üreticilerine karşı ödenememiş borçlarının 800 milyon lev, net zararının ise 96 milyon lev olduğunu açıklamıştı.

Açıklamada açığın kaynağı olarak ise şirketin yenilenebilir enerji santrallerinden, yüksek verimli santrallerden ve uzun vadeli alım anlaşmalar kapsamında belirlenmiş yüksek fiyatlardan  satın almak zorunda olduğu iddia edilmişti.

Bulgaristan’da 2011 yılında yürürlüğe giren yenilenebilir enerji yasası ile sağlanan yüksek teşvikler ülkede Türkiye, Almanya, ABD ve Güney Koreli yatırımcıların olduğu birçok şirketin toplamda 4 milyar avroyu aşkın tutarda yatırım yapmasını sağlamıştı.

Halihazırda güneş elektriğinde 1 GW civarında kurulu güç bulunan ülkede, güneş enerjisinin toplam elektrik üretimindeki payı yüzde 1.8 civarında bulunuyor. Ülkenin rüzgâr enerjisindeki kurulu gücü ise 2012 sonu itibari ile 684 MW idi.