Avrupa Birliği yenilenebilir hedefinin yükseltilmesinde ön uzlaşma sağladı

Avrupa Komisyonu ve Parlamentosu 18 ay süren görüşmelerin ardından halihazırda %32 olan ve 2018 yılı Aralık ayında yürürlüğe giren AB’nin 2030 yılı enerji tüketimindeki yenilenebilir enerji hedefinin yükseltilmesi konusunda uzlaşma sağlandı.

30 Mart 2023 günü sağlanan uzlaşmaya göre birliğin 2030 yılı yenilenebilir enerji hedefi %42,5 seviyesine yükseltilebilecek. Bununla birlikte %2,5 oranında ek gösterge hedefi de getirilecek.

Avrupa Birliği ülkelerinin nihai enerji tüketimindeki yenilenebilir enerji oranı 2021 sonu itibarıyla %17,2 idi.

Bununla birlikte varılan uzlaşma sektörel alt hedefler ve yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılmasına yönelik yasal çerçeve değişikliklerine yönelik hükümler de içeriyor.

Ulaşım sektörü için iki ayrı seçenek sunulacak

Taraflarca varılan uzlaşma birlik ülkelerine ulaşım kaynaklı enerji tüketimlerindeki yenilenebilir enerji kullanımı için iki ayrı bağlayıcı seçenek sunuyor.

Bu seçeneklere göre AB ülkeleri ya ulaşım kaynaklı emisyonlarını 2030 yılına kadar %14,5 oranında düşürmek zorunda olacak ya da ulaşım kaynaklı enerji tüketimlerini %29 oranında yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamak zorunda olacaklar.

Sanayi sektörü her yıl yenilenebilir paylarını artırmak zorunda olacak

AB ülkelerinin sanayi sektörü kaynaklı enerji tüketimindeki yenilenebilir enerji payının 2030 yılına kadar her yıl %1,6 oranında artmak zorunda olacak.

Ayrıca sanayi sektöründe kullanılan hidrojen tüketimi için de bir alt hedef getirildi ve hidrojen üretimindeki yenilenebilir enerjinin payının artması konusuna mutabakata varıldı.

Mutabakata göre halihazırda %95 olan bu oranın, 2030 yılına kadar %42, 2035 yılına kadasr da %60’lık bölümü yenilenebilir enerji kaynaklı olması gerekecek.

Bununla birlikte bu üretimin biyolojik olmayan yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilmesi gerekecek.

Ayrıca eğer birlik üyesi ülkeler AB’nin bağlayıcı olan hedefini karşılaması ve fosil yakıtlardan üretilen hidrojenin tüketimi 2030 yılında %23, 2035 yılında ise %20’yi geçmediği takdirde hidrojen üretimindeki biyolojik olmayan yenilenebilir enerji kaynak payını %20 oranında düşürebilecekler.

Binaların enerji tüketiminin yarısı yenilenebilir kaynaklı olacak

Birlik ülkeleri binalardaki enerji tüketiminde yenilenebilir enerji payının artırılması konusunda da uzlaşma sağladı.

Buna göre 2030 yılında AB ülkelerindeki binaların enerji tüketiminin %49’luk bölümü yenilenebilir enerji kaynaklı olmak zorunda olacak.

Bu hedef doğrultusunda binaların ısıtma ve soğutma kaynaklı enerji tüketimi içindeki yenilenebilir enerji payının her yıl düzenli ve bağlayıcı olarak artırılması gerekecek.

Ulusal seviyede uygulanacak yıllık artış oranı da 2026 yılına kadar %0,8, 2026-2030 arası dönemde ise %1,1 olacak.

Bununla birlikte tüm üye devletler için asgari olarak belirlenmiş bu oranlara her üye devlet için özel olarak hesaplanacak ek gösterge niteliğinde artış uygulanabilecek.

Yenilenebilir yatırımlarına itirazlar sınırlandırılacak

Varılan mutabakat metnindeki diğer bir önemli nokta da yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılması için atılacak adımlar alanında oldu.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası, Rusya’ya olan fosil yakıt bağımlılığının azaltılması için geliştirilen REPowerEU planına atıf yapılan metinde, üye devletlerin yenilenebilir enerji projeleri için yatırım süreçlerinin basitleştirilmesi ve hızlandırılması amacı ile “yenilenebilir enerji hızlandırma alanları” tasarlayacak.

Ayrıca oluşturulacak yasal çerçevede yenilenebilir enerjilerin yaygınlaşmasının kamu yararının üstünlüğü gerekçesi ile yeni yatırımlara yönelik yasal itiraz gerekçeleri sınırlandırılacak.