Avrupa Birliği enerji verimliliği hedefini yükseltiyor
2030 yılına kadar %11,7 azaltım hedefinde mutabakat sağlandı
Avrupa Birliği ülkeleri gerek 2050 karbon nötr hedefi kapsamında gerekse de Rusya’ya fosil yakıtlarda olan bağımlılığını azaltma hedefi kapsamında enerji verimliliği hedefini yükseltme kararı aldılar.
Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi tarafından dün sağlanan uzlaşmaya göre birlik üyesi ülkeler nihai enerji tüketimlerini 2030 yılına kadar 2020 yılına göre %11,7 oranında azaltacaklar.
Bu hedef birliğin 2021 yılında belirlenen % 9’luk hedefinin üstünde olurken, Komisyon tarafından geçtiğimiz yıl önerilen %13’lük hedef ile Parlamento tarafından görüşmeler başladığında önerilen %14’lük hedefin altında kaldı.
Bununla birlikte bu hedef bağlayıcı olmak ile beraber, birlik üyesi ülkeler bu hedefin altında olmamak şartıyla kendi ulusal hedeflerini belirleyebilecekler.
Uzlaşma kamu, özel sektör ve finans kuruluşları için de yükümlülükler getirirken, aynı zamanda ilk defa AB mevzuatında “enerji yoksulluğu” kavramı da eklenmiş oldu.
Kamu faaliyetleri enerji verimliliğine göre yürütülecek
Uzlaşma sonucunda güncellenen Yönerge kapsamında kamu kurumlarının her yıl enerji tüketimlerini %1,9 oranında düşürmeleri gerekecek.
Bunun için kamu kurumlarının he tür ürün, hizmet, bina ve iş alımlarında enerji verimliliği gereklerinin dikkate alınması zorunlu olacak.
Yönerge ile daha önce merkezi kamu kurumları için getirilen sahip oldukları binaların, yüzölçümüne göre %3’ünü her yıl yenileme şartı da yerel ve bölgesel kamu kurumlarına yönelik olarak genişletildi.
Özel sektöre enerji yönetim sistemi zorunluluğu getirildi
Yönerge ile özel sektör kuruluşları için de yeni enerji verimliliği yükümlülükleri getirildi.
Buna göre yıllık enerji tüketimleri 85 Terajoule (TJ) seviyesini aşan KOBİ’ler de dahil olmak üzere üm işletmelerin enerji yönetim sistemi uygulaması zorunlu olacak.
Enerji yönetimi sisemi uygulamayan ve yıllık enerji tüketimleri 10TJ’yi aşan tüm işletmeler ise enerji denetimine tabi tutulacaklar.
Bununla birlikte yönerge ile ilk kez, büyük veri merkezlerine de enerji performansı raporlama zorunluluğu getiriliyor.
Enerji verimliliği finansmanını artıracak politikalar uygulanacak
Yönerge Avrupa Birliği ülkelerine enerji verimliliğine yönelik finansman düzeyinin artması için politikalar geliştirme yükümlülüğü de getiriyor.
Buna göre AB üyelerinin, ülkelerindeki finansal kuruluşları enerji verimliliği yatırımları için geniş ve ayrımcı olmayan teklifler sunmaları ile enerji verimliliği için yenilikçi finansman planları ve yeşil kredi ürünleri geliştirmeleri teşvik edecek düzenlemeler getirmeleri gerekecek.
Ayrıca birlik üyesi ülkelerin her yıl enerji verimliliği yatırımlarının hacmini raporlama zorunluluğu da bulunacak.
Karbonsuz bölgesel ısıtma ve soğutma zorunlu olacak
AB ülkelerinin nüfusu 45 binin üzerinde olan büyük belediyelerde bölgesel ısıtma ve soğutma planlarını teşvik etmeleri de zorunlu olacak.
Ülkelerin bu sistemlerin emisyon seviyelerine yönelik asgari şartları da her yıl yükseltilecek ve 2050 yılında AB sınırları içerisindeki tüm bölgesel ısıtma ve soğutma sistemlerinin tamamen karbonsuz olmaları gerekecek.
Bununla birlikte 2030 yılına kadar doğal gaz kullanacak yeni yüksek verimli kojenerasyon birimleri için izin verilebilecek iken, herhangi bir başka fosil yakıtlı yeni sisteme izin verilmeyecek.
Önlemlerde enerji yoksulları öncelikli olacak
Yönerge ile AB mevzuatında ilk defa “Enerji Yoksulluğu” tanımı da yer aldı ve üye devletlere enerji yoksulluğundan etkilenen kişilere, güvencesiz müşterilere, dar gelirli hane halklarına ve sosyal konutlarda yaşayan kesimlere enerji verimliliği iyileştirme önlemlerinde öncelik sağlama zorunluluğu getirdi.
Birlik ülkelerinin enerji yoksulluğunun etkilerini hafifletmek ve bu konumdaki müşterilere tek bir noktada teknik ve finansal destek sağlayacak kuruluşlar oluşturmak ve uzlaşmazlıkların mahkemeye gitmeden çözülmesi için mekanizmalar geliştirme yükümlülükleri de olacak.
