AB’nin Yeşil Ekonomi İçin Yol Haritası Eleştirildi
Avrupa Komisyonu’nun, Avrupa’da kaynakların verimli kullanımı için yol haritasına çevrecilerden, çevreye dair kaygıların yeterince dikkate alınmadığı, iş dünyasından ise çevreci iş modellerinin çevreye katkılarının göz ardı edildiği yönünde eleştiriler geliyor.
Eylül ayında açıklanan kaynak verimliliği yol haritası, ekonomide büyüme ile doğal kaynakların kullanımını birbirinden ayırmak gerektiğini öne sürüyordu. Yol haritasına göre Avrupa ekonomisi, enerji, su ve madenler gibi doğal kaynaklara ulaşmak için artan rekabetin tehdidi altında ve toplumun üretim ve tüketim yollarının tamamen değiştirilmesi gerekiyor.
Komisyon’un çevreden sorumlu üyesi Janez Potocnik, Komisyon’un bağlayıcı hedefler koymaktan çekindiği iddialarını yalanlayarak yol haritasında hedeflerin bulunmadığını, çünkü hedeflerin etkilerinin değerlendirilmesi için yeterli zaman bulunmadığını söyledi.
Avrupa Parlamentosu’nun konuyla ilgili tavrını kaleme alan Hollandalı liberal vekil Gerben-Jan Gerbrandy de, ‘Hedeflerin bulunmasından yanayım, ancak akıllıca olanların. Henüz ortaya bunlardan çıkmış değil.’ dedi.
Yol haritasına göre 2013 sonuna kadar, yatırımların eko-inovasyona yönlendirilmesini sağlayacak hedefler üzerinde anlaşma sağlanmış olması gerekiyor.
Potocnik aynı zamanda hedeflerin belirlenmesi için önce bu hedefler doğrultusunda kaydedilen aşamanın ölçümü üzerinde anlaşılması gerektiğini söyledi. Bu alanda çalışmaların başlamış olmasına rağmen Komisyon, en iyi çözüm üzerinde bir anlaşmaya varmadan önce GSYH’ı tüketilen ürün miktarıyla karşılaştıran bir göstergeyi derhal yürürlüğe koyma önerisinde bulundu.
Çevreciler ise bu tür bir göstergeye arazi, su ve karbon etkilerini gözardı ettiği gerekçesiyle tepki gösterdi. İş dünyası ise göstergenin, hammadde kullanımının çevreye sadece zararının değil, yararlarının da dikkate alınması gerektiği eleştirisini getirdi.
Komisyon’un yol haritasının tartışma yaratacak bir parçası da, veriglerin istihdamdan kaynak kullanımına kaydırılması. Yol haritasına göre ‘yeşil vergiler’, kaynakların verimli kullanıldığı bir ekonomiye geçiş için tek çözüm.
Avrupa Parlamentosu’ndaki Yeşiller grubu, Komisyon’un bir ‘Kaynakların Vergilendirilmesi Yönetmeliği’ hazırlayarak ‘yatırımcılara net bir mesaj göndermesini’ istiyor.
Ancak vergi konusunda AB düzeyinde bir adım atılması, üye ülkeler arasında fikir birliği gerektireceği için tartışmalı bir konu. İş dünyası da vergilerle ilgili bir düzenleme yapılmasına mesafeli yaklaşıyor.
Avrupa tüketici örgütü BEUC, Komisyon’un çevre vergisi politikalarını ulusal düzeyde koordine etmesini ve çevreci ürün ve hizmetler için KDV’nin düşürülmesini öneriyor.
Herkesin üzerinde anlaşmaya vardığı bir nokta ise, atıkların AB’nin gelecekteki ekonomisinde, kaynak olarak kilit bir öneme sahip olacağının öne çıkarılması.